ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ

 

                                                                               

                                                              

ΑΝΑΣΚΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

ΕΚΔΡΟΜΗ ΕΙΣ ΑΡΝΙΘΑ

Μια ωραία ομαδική σχολική εκδρομή έγινε την περασμένη Πέμπτη στην Αρνίθα. Τα παιδιά με όλη την όρεξη και τον ενθουσιασμόν των, εχόρεψαν, ετραγούδησαν , έπαιξαν γέλασαν. Ήταν παραπάνω από τριακόσια. Γεννάδι ,Λαχανιά, Κατταβιά ,Μεσαναγρός, Απολακκιά, Μονόλιθος. Ο κ. Μπίλλης του Μεσαναγρού, μίλησε στα παιδιά και στους παρευρεθέντες άλλους χωρικούς και υπαλλήλους, Ετόνισε τη σημασία των παιδικών εκδρομών και είπε λόγια τα οποία τιμούν τον ίδιο και όλους τους εκπαιδευτικούς της Ρόδου.

Στο κομμάτι αυτό του παραδείσου που λέγεται Αρνίθα, η συναδέλφωση δασκάλων και μαθητών δεν περιγράφεται και όπως δεν περιγράφεται η ευγένεια των γυναικών του χωριού.

Η δασκάλα Σταματία Διακοσάββα ,Μονολίθου, έτερψε και ενθουσίασε , ο δε συνταξιούχος δάσκαλος Θυμάκης τραγούδησε κι αυτός τραγούδια ελληνικά.

ΡΟΔΙΑΚΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 1948

ΠΑΡΑΜΥΘΙ --Η ΛΑΚΚΟΥ(ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑ)

 

                                                     

                                                           

ΠΑΡΑΜΥΘΙ- Η ΛΑΚΚΟΥ

ΑΦΗΓΗΣΗ: ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑ

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ: ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΜΟΣΧΑ- ΣΤΟΪΚΙΔΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ:ΛΑΪΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΑΔΕΣ ΤΗΣ

ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ

Μια φορά κι ένα καιρό είχε τρεις ορφανές κοπέλες. Ήτο πολλές φτωχές. Εκάθοντο στο σπίτι τους και περνούσαν που όξω οι φρουροί του βασιλιά. Λένε στην πρώτη.

• Τι ήθελες να ΄χεις:

• Εκείνη λέει.

• Το μάγειρα του βασιλιά , να τρώω καλά.

Ρωτάνε τη δεύτερη και τους λέει.

-Έθελα να΄χω το ράφτη του βασιλιά για να ντύνομαι.

Και η Τρίτη λέει.

-¨Εθελα να ΄χω το ίδιο το βασιλόπουλο να του τρίψω τρία κιλά αλάτι στο κεφάλι του.

Οι φρουροί έφυγαν και πήαν και είπαν στο βασιλόπουλο και κείνο τους έστειλε να πάνε να τις φέρουν.

Επήραν τες και ρωτά την πρώτη τι΄ ήθελε και εκείνη του ΄πε το μάγειρα. Τη δεύ­τερη και του΄ πε το ράφτη. Την Τρίτη και του΄ πε το βασιλόπουλο ,για να του τρίψει τρία κιλά αλάτι στο κεφάλι του. Τις δυο εφήκαν τες ,εφύασι , την Τρίτη την εκρατή­σασι.

Εδιάταξε το βασιλόπουλο ν άνοίξουν ένα λάκκο και να τη βάλουν μέσα. Της έδιναν όμως κι έτρωε.

Επέρασε κάμποσος καιρός , έφευγε το βασιλόπουλο και περνά που το λάκκο .Λέει:

-Ε, Λακκού ,εγώ φεύγιω στη Θεσαλονίκη , εσύ πότε θα τρίψεις του βασιλόπουλου το αλάτι. Του λέει:

-Θα ΄ρτει καιρός που θα το τρίψω.

Μόλις έφυε αυτός, βγαίνει εκείνη ντύνεται και πάει στη Θεσσαλονίκη και μένει απένανρι που το ξενοδοχείο του βασιλόπουλου. Εφτιάχτη σαν κούκλα ,εκείνος ήθε­λε να την εύρει. Επήε ,ηύρε την ,εξάπλωσε μαζί και έμεινε έγκυος η κόρη. Έστρεψε επήε στο λάκκο. Επεράσασι εννιά μήνες , εγέννησε την πρώτη κόρη και την είπε Θεσσαλονικιά.

Εγύρισε πίσω το βασιλόπουλο και αφού επέρασε ένας χρόνος ,ξαναπήε στη Λακ­κού. Της λέει.

-Ε ,Λακκού , πότε θα τρίψεις τα τρία κιλά αλάτι του βασιλόπουλου.

Εκείνη λέει:

-Του τρίβω τώρα το΄ να ,σιγά σιγά θα του τρίψω το άλλο.

-Εγώ φεύγω στη Σμύρνη.

Φεύγει αυτός ,φεύγει και η Λακκού και αφού εφτιάχτη , πάει και μένει στο απένα­ντι ξενοδοχείο του βασιλόπουλου. Εκείνος ετρελάθη και φτιάξαν τα και πάλαι εγκα­στρώθη. Στρέφει στο λάκκο της και γεννά ύστερα τη δεύτερη κόρη..Στρέφει και το βασιλόπουλο στο παλάτι του.

Ήρτεν καιρός να βγει όξω, περνά πάλι από τη λακκού.

-Ε, Λακκού , πάω στην Κωνασταντινούπολη , εσύ πότε θα τρίψεις του βασιλόπουλου τα΄αλάτι:

-Έτριψα του τα δύο , θα του τρίψω και το τρίτο..

Το βασιλόπουλο να σκάσει ,σου λέει « που με βρίσκει και τρίβει μου το αλάτι». Φτάνει στην Κωνσταντινούπολη και φτη τα ίδια , φτιάχνεται και μένει απέναντι του. Εφτιάξαντα πάλαι και γκαστρώνει την και φεύγει πάει στο λάκκο.

Επέρασεν πολύς καιρός και πάει το βασιλόπουλο στη Λακκού.

-Ε, Λακκού .πότε θα τρίψεις του βασιλόπουλου τα΄αλάτι:

Εκείνη λέει:

-Έτριψα του και τα τρία κιλά.

Το βασιλόπουλο απόρησε κι έφυγε.΄Εφτασε το πάσχα ,εντυθήκασι ,επήαν εις την εκκλησία ,όλος ο κόσμος. Έστειλε και η Λακκού τις κόρες της και τις είπε.

-¨Οπου δείτε το βασιλόπουλο θα πάτε να σταματήσετε μπρος του . Θα λέει η μια στην άλλη «Μωρή Σμυρνιά, μωρή Θεσαλονικά , μωρή Κωνσταντινουπολίτισσα , όμορφα τα ρούχα σας.

Αυτές πάσι μπρος από το βασιλόπουλο και κάμαν ότι τους είπε η Λακκού. Εκείνος εκακόβαλε και διέταξε να κρατήσουν αυτά τα τρια κορίτσια και να τα πάνε σπίτι του. Τις ρωτά [ως τις λένε « Θεσσαλονικιά, Σμυρνιά ,Κωνσταντινουπολίτισσα» Τις ρωτά ποια είναι η μάνα τους. Του΄ παν πως είναι στο λάκκο και τη λεν Λακκού. Εκεί­νος εκατάλαβε κι έστειλε και τη φέρανε και επαντρεύτη την και ζήσαν αυτοί καλά μι εμείς καλύτερα.

Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ ,ΠΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΣΗΜΕΡΑ

    

                                                                         

Η Αγία Σοφία του Μεσαναγρού που γιορτάζει στις 17 του Σεπτέμβρη Είναι το κοιμητήριο του χωριού. Κτίστηκε το 18ο αιώνα ΒΔ του χωριού. Είναι βυζαντινού ρυθμού και φέρει εικόνες της δεκαετίας του 1950 . Γιορτάζει στις 17 Σεπτεμβρίου και περιστασιακά για τις λατρευτικές ανάγκες του κοιμητηρίου. Στην άκρη του νεκροταφείου υπάρχει οστεοφυλάκιο.

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή οι γυναίκες του χωριού ,είτε βρίσκονται στο χωριό είτε στην πόλη της Ρόδου ,πρέπει να πάνε στην Αγία Σοφία να καθαρίσουν την εκκλησία ,αλλά και τα μνήματα των νεκρών. Τα καθαρίζουν ,τα στολίζουν με λουλούδια ,ανάβουν τα καντήλια και τοποθετούν στεφάνια. Ανήμερα της Αγίας Σοφίας η λειτουργία γίνεται εκεί και στο τέλος ο παπάς περνά από όλα τα μνήματα για να δώσει ευχή για την ανάπαυση των ψυχών των νεκρών. Δίπλα από κάθε μνήμα περιμένει κάποιος συγγενής να πει στον παπά τα ονόματα που θα μνημονεύσει .Αν κάποιος συγγενής απουσιάζει οι άλλοι τον αναπληρώνουν και έτσι κανένας δεν μένει αμνημόνευτος .

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΕΥΛΟΓΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

 

                                                             

Ο σταυρός ευλογίας από τον Μεσαναγρό

Σε ανασκαφές που έγιναν από τον αρχαιολόγο κ.Ι.Βολανάκη στο προαύλιο χώρο της Κοίμησης της Θεοτόκου, αποκαλύφθηκε στο δάπεδο του νότιου κλίτους της Βασιλικής ,ο χάλκινος Σταυρός ευλογίας. Ο Ι. Βολανάκης ο οποίος ανέσκαψε το χώρο γράφει.¨( Στο ανατολικό τμήμα του νότιου κλίτους της Βασιλικής Α αποκαλύφθηκαν δύο τάφοι προσανατολισμένοι και σε επαφή ο ένας με τον άλλο ,οι οποίοι περιείχαν οστά από πολυάριθμες ταφές. Κάτω από τον τοίχο που χώριζε τους τάφους αυτούς και σε βάθος 0,65 μ. από την επιφάνεια του ψηφιδωτού δαπέδου, αποκαλύφθηκε χάλκινος σταυρός ευλογίας . Ο σταυρός είναι κατασκευασμένος από κράμα χαλκού ύψους 0,107 μ. και σώζεται ακέραιος πλην του ενός επίμυλου στην αριστερή άκρη. Το μικρό μέγεθος του σταυρού ,καθώς και οι οπές στο κάτω μόνο τμήμα της κεραίας ,υποδηλώνουν ότι πρόκειται για σταυρό ευλογίας. Η εμπρόσθια όψη διακοσμείται με εγχάρακτη παράσταση δύο ολόσωμων και μετωπικών μορφών ,εκ των οποίων η μεγαλύτερη έχει τα χέρια ανοιχτά σε στάση προσευχής ,ενώ η μικρότερη έχει τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος. Και οι δυο φέρουν μακρύ χιτώνα.

Οι μορφές αυτές είναι ο Ιησούς και η Θεοτόκος. Δίπλα στις μορφές αυτές έχουν χαραχθεί τα αποκαλυπτικά γράμματα Α –Ω και η επιγραφή Ι(ησούς) Χ(ριστός)-Μ(ητηρ) Χ(ριστού). Σύμφωνα με τον κ.Ι Βολανάκη ,ο σταυρός χρονολογείται στον 6^ο αιώνα μ.Χ).

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΙΑΔΕΝΗΣ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ

 

                                                     

             

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΙΑΔΕΝΗΣ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ,ΠΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΣΤΙΣ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ

 

                                           

Στους πρόποδες του βουνού Σκιάδι βρίσκεται η Μονή της Παναγιάς Σκιαδενής. Οφείλει το όνομά της στο Σκιάδιο(σκιερό μέρος) .Κατά άλλους στη σκιά ενός μεγάλου σύννεφου ή αν κοιτάξει κανείς από το Μονόλιθο μοιάζει με σκιάδιον, καπέλο αρχαίων.

Στη θέση που βρίσκεται ο ναός υπήρχε αρχαιοελληνικό ιερό της Αρτέμιδος. Στα 1200μ.Χ. οικοδομήθηκε βυζαντινός ναός. Αγιογραφήθηκε το ΙΗ΄ αιώνα και η επέκτασή του ολοκληρώθηκε περί το 1861.

Σύμφωνα με την παράδοση κατά τον ΙΑ΄ αιώνα ασκήτευαν δύο ή τρεις μοναχοί .Βλέποντας τη νύχτα φως πήγαν και εντόπισαν την εικόνα της Παναγίας ,που εκτίμησαν ότι ιστόρησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Την πήραν στο Ασκηταριό αλλά το πρωί χάθηκε. Την αναζήτησαν και τη βρήκαν εκεί που είναι σήμερα κτισμένος ο ναός.

Παλαιότερη εικόνα του μοναστηριού θα πρέπει να είναι αυτή που βρίσκεται στην Αγία Τράπεζα και είναι κατασκευασμένη με μαστίχι. Η εικόνα βρίσκεται αριστερά της εισόδου. Το πρόσωπο της Παναγίας έχει ζωντανά ,εκφραστικά ,γλυκά μάτια. Στη Μονή υπάρχει ένα σπάνιο Ευαγγέλιο του 1862.Το τέμπλο είναι έργο τέχνης και το δάπεδο είναι στρωμένο με μαύρα και άσπρα βότσαλα.

Το κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από οντάδες και κάθε χωριό έχει το δικό του οντά. Εκτός από τον τρόπο εύρεσης της εικόνας ,έχουν γίνει και άλλα θαύματα.

1) Στα χρόνια των πειρατών ένα πειρατικό πλοίο άραξε απέναντι από τον Μεσαναγρενό κάμπο και οι πειρατές πήγαν στη Μονή ,τη λεηλάτησαν, άρπαξαν το εικόνισμα και επέστρεψαν στο πλοίο τους. Το βρήκαν όμως πετρωμένο. Οι χριστιανοί το απέδωσαν σε θαύμα της Παναγιάς .Το πετρωμένο καράβι βρίσκεται εκεί ,το "πετροκάραβο" ,'οπως λένε οι Μεσαναγρενοί ,για να θυμίζει το θαύμα.

2) ΄Ενας τούρκος αγάς δεν πίστευε στα θαύματα της Παναγιάς και με την κάμα του κάρφωσε την εικόνα. Αμέσως έτρεξε αίμα και το χέρι του εκουλλάθη. Ο αγάς μετάνιωσε και ζήτησε από την Παναγία να το γιάνει και θα χαρίσει όλα τα κτήματά του γύρω από τη Μονή. ΄Ετσι και έγινε.

3) Η παράδοση λέει πως ΄ενας αγριόχοιρος κατέστρεφε τα χτήματα του χιλιομοδιού. Η Παναγιά τον πέτρωσε και τον πέταξε σε ένα βράχο.Ο βράχος αυτός ονομάζεται "μαντήλα".

Σήμερα διοικείται από την Ιερά Μητρόπολη Ρόδου ,χωρίς τη συμμετοχή λαϊκών.

΄Εχει ανακηρυχθεί πολιούχος της Νότιας Ρόδου και κάθε χρόνο γιορτάζεται η χάρη της με μεγαλοπρέπεια.

Συνηθίζεται η θαυματουργή εικόνα να λιτανεύεται από χωριό σε χωριό κατά την περίοδο της Σαρακοστής. Την Κυριακή του Αγίου Θωμά ,οι Μεσαναγρενοί τη φέρνουν από τη Λαχανιά στο πανηγύρι και από έκεί στο χωριό. Παραμένει στον Μεσαναγρό και την επομένη μέρα ,Δευτέρα, πηγαίνει στη Μονή. Από χωριό σε χωριό οι πιστοί τη μεταφέρουν πεζοί και είναι μεγάλη τιμή να συμμετέχεις στην πορεία.

Γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου .Χιλιάδες πιστοί από όλο το νησί της Ρόδου έρχονται να προσκυνήσουν και να ζητήσουν τη βοήθειά της.

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΞΙΠΑ .Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΝΟΤΙΟΡΟΔΙΤΕΣ ΜΕΓΑΛΗ