Ο ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

 

                                                              

Ηλεκτρισμός στο χωριό δεν υπήρχε και ο φωτισμός των σπιτιών γινόταν με ίδια μέσα. Λάμπες πετρελαίου και καντήλια. Σε κάθε σπίτι υπήρχαν οι λάμπες πετρελαίου, που άναβαν μόλις σκοτείνιαζε. Το φως τους ήταν αμυδρό, ίσα ίσα για να φωτίζει το σπίτι. Η λάμπα αποτελείτο από δύο μέρη. Το κυρίως μέρος, όπου έμπαινε το πετρέλαιο και το φυτίλι και το γυαλί, που κάλυπτε το αναμμένο φυτίλι, για να φωτίζει καλύτερα. Το γυαλί μαύριζε τακτικά και χρειαζόταν καθάρισμα ή σπούσε από τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας. Αν ψήλωνες ή χαμήλωνες τη φλόγα, με το μηχανισμό που υπήρχε… Με το λίγο φωτισμό βολεύονταν όλοι στο σπίτι. Και όταν κοιμόντουσαν η λάμπα χαμήλωνε το φωτισμό ή έσβηνε και έμενε αναμμένο το καντήλι. Το δράμα ήταν για μας τους μικρούς που προσπαθούσαμε να γράψουμε και να διαβάσουμε. Το φως λίγο, τα λάθη αρκετά και ο δάσκαλος αυστηρός. Πόσες φορές 187 δεν έσπασε το γυαλί την ώρα που διαβάζαμε και το διάβασμα πήγαινε στράφι… Καθισμένοι κατάχαμα, γύρω από το σουφρά, έπιπλο χαμηλό, στρογγυλό, που χρησίμευε σαν τραπέζι, γράφαμε και διαβάζαμε τα μαθήματά μας υπό το φως της λάμπας. Το λιγοστό φως δε στάθηκε εμπόδιο να μάθουμε γράμματα. Όταν θέλεις, όλα γίνονται. Πρόβλημα υπήρχε και στους δρόμους του χωριού τη νύχτα, όταν κυκλοφορούσαμε. Φώτα δεν υπήρχαν και ιδίως το χειμώνα τα πράγματα ήταν δύσκολα. Υπήρχαν βέβαια τα φανάρια, που φώτιζαν με λάδι αλλά και οι πυρσοί. Τυλίγαμε γύρω από ένα ξύλο πανί, το βουτούσαμε στο πετρέλαιο, το ανάβαμε και πηγαίναμε στον προορισμό μας. Αργότερα ήρθαν τα λουξ, που τα χρησιμοποιούσαν σε πιο μεγάλους χώρους, όπως στα καφενεία ή όταν γίνονταν χοροί και γλέντια. Αυτά φώτιζαν περισσότερο, αλλά το μειονέκτημά τους ήταν ο αμίαντος που μετέδιδε το φως και σπούσε εύκολα. Αρχές του ’70 ήρθε το φως στο χωριό. Τα πράγματα άλλαξαν. Οι λάμπες χάθηκαν και τώρα στολίζουν τις γωνιές των σπιτιών, σαν πολύτιμα κειμήλια.

Τα σπίτια στον Μεσαναγρό

 

                                                                 

Στο χωριό τα σπίτια είναι κτισμένα με δύο τρόπους. Με δύο διαφορετικές τεχνοτροπίες, θα έλεγα. Σπίτια καμαρωτά, κτισμένα με καμάρα και σπίτια με μεσιά. Ο μεσιάς, είναι ένα χοντρό μεγάλο ξύλο, από κυπαρίσι, που τοποθετείται στη μέση του σπιτιού, για να κρατά τα κορφάδια, γι’ αυτό και λέγεται και μεσιάς. Τα περισσότερα σπίτια του χωριού είναι καμαρωτά και αρκετά ήταν με μεσιά. Αν μου λέγατε να έκανα επιλογή ανάμεσα στις δύο τεχνοτροπίες, αν και μεγάλωσα σε καμαρωτό σπίτι, σίγουρα θα δυσκολευόμουν. Κάθε σπίτι έχει και τις δικές του χάρες. Τόσο η καμάρα, όσο και ο μεσιάς, στηρίζουν τα κορφάδια και βρίσκονται στη μέση του σπιτιού. Η καμάρα για να κτιστεί θέλει έμπειρους τεχνίτες, ειδικές πέτρες και γενικά είναι πιο περίπλοκη από τον μεσιά. Χρειάζεται τέχνη και ειδικά η τοποθέτηση της πέτρας «κλειδί» που κρατά την καμάρα. Αν αφαιρεθεί αυτή η πέτρα, η κα μάρα καταρρέει μαζί με όλη τη στέγη. Πόσα ατυχήματα δεν έγιναν από άγνοια, όταν επισκευάζονται σπίτια… Μια καλά κτισμένη καμάρα κρατάει χρόνια, ακόμα και αιώνες. Θα έχετε παρατηρήσει ότι σε παλιά ερειπωμένα σπίτια, το μόνο μέρος του σπιτιού που μένει ανέπαφο, όρθιο θα έλεγα, είναι η καμάρα. Γι’ αυτό και τα καμαρωτά σπίτια είναι πιο ανθεκτικά στους σεισμούς. Τα τελευταία χρόνια στα σπίτια, η καμάρα, ξεσουβατίζεται, αναδεικνύεται η πέτρα και είναι το πιο εντυπωσιακό μέρος του σπιτιού.  Ο μεσιάς, είναι ξύλο από κυπαρίσσι, χοντρό και βαρύ. Πάντα προσπαθούσα να φανταστώ, πώς αυτό το ξύλο μεταφερόταν από τα κοντινά δάση, για να τοποθετηθεί στα σπίτια. Με ζώα θα ήταν δύσκολο, γιατί οι δρόμοι ήταν στενοί, ένα ζώο θα ήταν αδύνατο να το μεταφέρει, το ξύλο βαρύ και μακρύ και δύσκολο. Πιστεύω ότι θα μεταφερόταν από τους άντρες του χωριού, κρατώντας το στους ώμους. Το ξύλο τοποθετείτο στη μέση του σπιτιού, στηριγμένο καλά και πάνω του τοποθετούσαν τα κορφάδια και από τις δυο μεριές. Αυτή η δύσκολη μεταφορά, ίσως ανάγκασε τους χωριανούς στα νεότερα χρόνια να κτίζουν ως επί το πλείστον σπίτια καμαρωτά. Σήμερα οι χωριανοί σέβονται την παράδοση και τα διατηρούν τα σπίτια τους «παραδοσιακά», όπως παραδοσιακό είναι και το χωριό. Τα σπίτια είναι κατά κανόνα ισόγεια και αποτελούνται από τετράγωνη ή ορθογώνια αυλή, γύρω από την οποία βρίσκονται οι διάφοροι χώροι. Οι στέγες αποτελούνται από ξύλινη οροφή και ένα στρώμα αργίλου, πατελιά, όπως λέγεται. Το μεγάλο δωμάτιο είχε πολλές χρήσεις. Αποτελούσε υπνοδωμάτιο, σάλα, αποθήκη. Υπάρχει εστία όπως και στην κουζίνα. Δίπλα ακριβώς είναι ο σοφάς που και σήμερα ακόμη κοιμούνται οι νοικοκυραίοι. Στις άλλες «πάντες» υπάρχουν οι πάγκοι ή πάγκες. Εσωτερικά είναι κούφιοι και χρησίμευαν για αποθήκες προϊόντων και στο επάνω μέρος κοιμόντουσαν οι νοικοκυραίοι. Σε ένα ορισμένο ύψος υπάρχει μια εξοχή από ξύλο, ράφι, που πάνω υπάρχουν πιάτα για στολίδι. Πιο ψηλά υπάρχουν τα κάντρα. Απέναντι από την είσοδο του σπιτιού, ο τοίχος είναι στολισμένος με κάντρα, πάντες, κεντήματα και στη μέση ο καθρέφτης. Στη μέση του σπιτιού βρίσκεται το τραπέζι με καρέκλες, το μπουρέο, στη δεξιά μεριά στον τοίχο βρίσκεται το εικονοστάσι με εικονίσματα και την εικόνα του προστάτη Άγιου του σπιτιού. Εσωτερικά, κάτω από τις πάγκες υπάρχουν τα πιθάρια, οι βυτίνες, νταμιζάνες και διάφορα άλλα πράγματα χρήσιμα στους νοικοκυραίους. Η κουζίνα δεν επικοινωνεί με το μεγάλο δωμάτιο, έχει εστία, πάγκους και εκεί φτιάχνεται το φαγητό. Υπάρχει, επίσης, ένα άλλο δωμάτιο για ζώα «το κελάρι». Εκεί έβαζαν τα ζώα τους χειμωνιάτικους μήνες, τα ξύλα τους για το τζάκι και τις ζωοτροφές. Σε πολλά σπίτια υπήρχε κοτέτσι και φούρνος, για το ψήσιμο των ψωμιών. Τα σπίτια είναι κολλημένα, οι δρόμοι στενοί και κάθε χρόνο ασπρίζονται με ασβέστη. Με ασβέστη επίσης, οι γυναίκες του χωριού, έκαναν διάφορα σχήμα τα στο δρόμο για ομορφιά, ιδίως κύκλους. Τα σπίτια είναι λιθόκτιστα, με μεγάλο πάχος τοίχων. Η λάσπη περιείχε και άχυρο. 

Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΙΟΥΝΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΤΗΣ ΑΜΑΡΑΝΤΕΙΟΥ (ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ) -ΚΑΛΟΣ ΜΑΣ ΜΗΝΑΣ

 

                                            

                                                                           

Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΙΟΥΝΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΤΗΣ ΑΜΑΡΑΝΤΕΙΟΥ

(ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ)

Στο τέλος του μαγιάτικου μονοπατιού στο σταυροδρόμι του καλοκαιριού ,στέκεται καρτερικά ο Ιούνιος. Με τα πύρινα δόρατά του , τις σταρένιες βολές του και το ακονισμένο δρεπάνι του, θερίζει τους μαγιάτικους καρπούς και δηλώνει όλη την πορφύρα στη δική του παλέτα. Εκ πρώτης όψεως η φιγούρα του ίσως δείχνει απειλητική. Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι παρά ένας σκληροτράχηλος γέροντας που εργάζεται στωικά ,χωρίς να πτοείται από τα ρυάκια ιδρώτα που αναβλύζουν στο σκαμμένο πρόσωπό, κάτω από το ψάθινο καπέλο του. Κι αν μέχρι εδώ η εικόνα μοιάζει συνηθισμένη πλην πέρα για πέρα φιλότιμη ,μια στιγμή φτάνει για να καταρριφθεί. Ανάμεσα σε δυο διαδοχικά βλέμματα , ο γέροντας τινάζει από πάνω του τη σκόνη και το χώμα και καθώς σκύβει και διπλώνεται στη μέση, εξαφανίζει τα ταλαιπωρημένα του ρούχα με ασύλληπτο για τον κοινό νου ,τρόπο.

Ντύνεται στα λευκά ,παρότι κι αυτά είναι κιτρινισμένα από τον παράφορο ήλιο και τον χρόνο, μεταμορφώνει το ξεφτισμένο ψάθινο καπέλο του σ΄ένα περιποιημένο ναυτικό με χρυσοκέντητες άγκυρες και τον παραλυμένο από τη ζέστη αγρό , σε μια απέραντη αφρισμένη θάλασσα;. Τώρα πια στέκεται αγέρωχος στην είσοδο του καραβιού, έτοιμος να υποδεχτεί τους επίδοξους πορθητές του καλοκαιριού. Να τους οδηγήσει σε αχαρτογράφητα πελάγη , κάτω από γαλήνιες ξαστεριές και θελκτικές πανσέληνους. Το μελτέμι δυναμώνει και φουσκώνει με αγαλλίαση και ιώδιο πνευμόνια και πανιά.

« Φεύγουν ώρες και οι στιγμές σαν βιαστικές νεροσυρμές

Μα εμείς θα βρούμε υλικό να φτιάξουμε αναμνήσεις».

Καλό μας ταξίδι

Ο Ανώνυμος Μαθητής

Αμαράντειος 2015

Του Ασυναληψιού (Της Αναλήψεως)

                                                          

         

Του Ασυναληψιού          (Της Αναλήψεως)  

 

                 Του Ασυναληψιού πήγαιναν στις μάντρες, που υπήρχαν πολλές. Οι συγγενείς, άλλοι με τα ζώα τους, άλλοι με τα πόδια, πήγαιναν για να γιορτάσουν την ημέρα και να περάσουν καλά. Οι βοσκοί, από τις προηγούμενες ημέρες, ετοιμαζόντουσαν για να φιλοξενήσουν τους δικούς τους. Ετοίμαζαν τυριά, γάλατα, μυζήθρα, γριά, γιαπράκια και ντολμάδες. Όλο το χωριό έφτιαχνε ντολμάδες, με αμπελόφυλλα και με κρέας ριφιού. Επίσης, το κοκκινιστό ήταν στη διάταξη. Κάτω από τα πελώρια κυπαρίσσια ή πεύκα, κατάχαμα, άπλωναν τα τραπεζομάντηλα και τα γέμιζαν με τα φαγητά. Ο κάθε μαντράτορας, βοσκός, έσφαζε το κατσίκι και άρχιζε το ψήσιμο στη φωτιά που είχαν ανάψει. Όλοι γλεντούσαν και απολάμβαναν τα φαγητά και το κρασί. Ανάμεσα στα δέντρα έδεναν σχοινιά και έφτιαχναν κούνιες, για να κουνιούνται τα παιδιά. Το έθιμο έλεγε, όλα τα παιδιά να κάνουν κούνιες. Ακόμα και σήμερα που δε γίνονται αυτά, οι κούνιες στο χωριό θα γίνουν. Σε κάποιο δέντρο θα δεθεί το σχοινί, για να τηρηθεί το έθιμο. Η ημέρα περνούσε χαρούμενα και το γλέντι τέλειωνε αργά το απόγευμα. Το βραδάκι, ένα ατέλειωτο καραβάνι, αποτελούμενο από ανθρώπους και ζώα, έπαιρνε το δρόμο προς το χωριό. ΄Ηταν μια όμορφη στιγμή. Άλλοι κεφάτοι να τραγουδούν, άλλοι κουρασμένοι από το ποτό και τα παιδιά να τρέχουν ατέλειωτα. Όμορφες μέρες, όμορφα χρόνια, όμορφοι άνθρωποι, αξέχαστες στιγμές…

ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

 

                                                                   

Είχαμε πολλές γιορτές. Εθνικές, θρησκευτικές, γιορτή της Μάνας και Αθλητικές. Κάθε γιορτή είχε τη δική της ιδιομορφία. Οι δάσκαλοι μας έδιναν τον ρόλο μας που έπρεπε να τον ξέρουμε «νεράκι» και μας έλεγαν να ψάξουμε να ντυθούμε κατάλληλα. Στο ντύσιμο άρχιζε ο μεγάλος μπελάς. Πού να βρεις την εποχή εκείνη τα κατάλληλα ρούχα; Βολευόμασταν όπως όπως και πιο πολύ μας απασχολούσε ο ρόλος μας. Κάναμε αρκετές μέρες πρόβες στο σχολείο και οι δάσκαλοι μας διόρθωναν και μας καθοδηγούσαν. Οι γιορτές, συνήθως, γίνονταν στο Καφενείο, τη «Λέσχη» ή στην πλατεία του χωριού. Μόνο στο τέλος της χρονιάς γίνονταν στο χώ ρο έξω από την εκκλησιά. Θυμάμαι τους μεγαλύτερους και ιδίως τα παιδιά της έκτης τάξης να απαγγέλλουν ποιήματα πολύ μεγάλα που μας καθήλωναν. Από όλα τα ποιήματα μου έμειναν ο Θούριος του Ρήγα και η φυγή του Αλή Πασά με άλογο από το Σούλι. Όταν κάναμε πρόβες και οι τυχεροί απάγγελλαν αυτά τα ποιήματα, επικρατούσε «άκρα του τάφου σιωπή», όπως έλεγε και ο δάσκαλος. Ακόμα και εμείς, οι μικροί, τα μαθαίναμε απ’ έξω και ονειρευόμασταν κάποτε να τα απαγγείλουμε. Την ημέρα της γιορτής μαζεύονταν όλο το χωριό και όλοι περίμεναν να μας ακούσουν. Ανάλογα χειροκροτούσαν. Αν έλεγες το ποίημα ωραία και τους συνέπαιρνες σε χειροκροτούσαν. Αν όχι, σε υποδέχονταν χλιαρά. Οι άτυχοι της ημέρας ήταν αυτοί που ξεχνούσαν τα λόγια. Προσπαθούσαν να τα θυμηθούν, κόμπιαζαν, αλλά τίποτα. Καλύτερα να άνοιγε η γη να σε καταπιεί παρά να υποστείς αυτόν τον κάζο. Δεν έφταναν οι παρατηρήσεις του δασκάλου, σε περίμενε στο σπίτι και η κατσάδα των γονιών σου. Ρεζίλι μας έκανες, ντροπή σου… Πού να βρεθεί παιδαγωγικό τακτ την εποχή εκείνη; Πριν πολλά χρόνια πίσω, ήταν η τελευταία μέρα της σχολικής χρονιάς. Ήταν η μέρα που όλο το χωριό θα παρακολουθούσε τις γυμναστικές επιδείξεις και τους αγώνες. Μέρες πριν όλα και όλοι ήμαστε σε ετοιμότητα. Ακόμα και τους γονείς μας παροτρύναμε να έρθουν για να πάρουν μέρος. Πατέρα να έρθεις, για τί οι άλλοι θα φέρουν τους «δυνατούς τους», για να μας νικήσουν. Όλο το χωριό βρισκόταν επί ποδός πολέμου. Χαρά σε όποια ομάδα κέρδιζε. Κάναμε και μόνοι μας προπονήσεις κατά ομάδες, για να βγούμε πρώτοι. Πώς την περιμέναμε αυτήν την ημέρα δε λέγεται. Το τελευταίο αγώνισμα, «ο πότσος», ήταν το πιο ε ντυπωσιακό και το πιο δύσκολο. Έπαιρναν μέρος και οι μεγάλοι. Ο δάσκαλος μας χώριζε σε δυο ομάδες. Υπήρχε ένα σχοινί, στη μέση του έβαζε το πόδι ο δάσκαλος και οι ομάδες το τραβούσαν αντίθετα. Όποια ομάδα παράσερνε την άλλη, κέρδιζε. Ο αγώνας είχε άγρια ομορφιά, γιατί συμμετείχαν και οι γονείς. Κάθε γονιός πήγαινε με την ομάδα του παιδιού του, άνδρες και γυναίκες. Και ξέρετε, όπου ανακατεύονται οι μεγάλοι υπάρχουν και παρεξηγήσεις. Δεν πιάσαμε καλά, ξεκινήσατε πιο γρήγορα και ένα σωρό δικαιολογίες προέβαλλαν οι χαμένοι. Ο αγώνας άρχιζε. Ο δάσκαλος σφύριζε, οι ομάδες έπαιρναν θέσεις και όλοι περίμεναν το σύνθημα. Ο δάσκαλος στη μέση του σχοινιού, βάζοντας το πόδι του πάνω, σφύριζε και φώναζε έτοιμοι. Τότε άρχιζε ο αγώνας. Το τι τραβούσα με εμείς οι μικροί δε λέγεται. Μας έσπρωχναν, μας ποδοπατούσαν και η χειρότερη στιγμή ήταν όταν η πιο αδύνατη ομάδα κουρασμένη, άφηνε το σχοινί. Απότομα οι νικητές έπεφταν φαρδιοί πλατιοί, αφού δεν υπήρχε αντίσταση. Σε έ ναν τέτοιο αγώνα και ενώ ο δάσκαλος είχε το πόδι πάνω στο σχοινί και πριν δώσει το σύνθημα, η μια ομάδα τράβηξε απότομα και ο δάσκαλος βρέθηκε κάτω. Θυμάμαι ότι ο αγώνας διακόπηκε, γιατί ο διαιτητής δεν μπορούσε να συνεχίσει. Ίσως ήταν ο πρώτος αθλητικός αγώνας που είχε άδοξο τέλος…

Μια πολιτισμένη προσπάθεια πνευματικής εξυψώσεως στο χωριό Μεσαναγρός

 

                                                                       

                                    

Από την εφημερίδα Η ΡΟΔΙΑΚΗ, 2-9-1950

     Μια πολιτισμένη προσπάθεια πνευματικής εξυψώσεως στο χωριό Μεσαναγρός 

       Στο πιο απομακρυσμένο και απόμερο χωριό του νησιού μας, στη Μεσαναγρό, άρχισε τελευταία μια σοβαρή κίνηση και καταβάλλεται μια σύντονη προσπάθεια, που μαρτυρούν όλη τη διάθεση των χωρικών μας, για να εξυψώσουν ολοένα ψηλότερα το πνευματικό τους επίπεδο. Εκτός από πολλά κοινωφελή έργα που έγιναν εκεί, από πρωτοβουλία του εκεί συλλόγου των νέων και με την πρόθυμη συνεργασία των χωρικών, κατόπιν ενεργειών των δυναμικοτέρων στοιχείων του συλλόγου και την καθοδήγηση του δασκάλου Ιωάννη Β. Μπίλλη, ιδρύθη και η Λέσχη του Συλλόγου της οποίας τα εγκαίνια έγιναν προ μηνός. Εις τα εγκαίνια που έγιναν με ανάλογη μεγαλοπρέπεια και επιβλητικότητα, παρέστησαν αι αρχαί του χωρίου και όλοι σχεδόν οι κάτοικοι. Το κτήριο της Λέσχης, έχει εφοδιαστεί με τα κατάλληλα έπιπλα, καθίσματα και τραπέζια, όλα καινουργή και μια βιβλιοθήκη, η οποία επλουτίσθην με ωφέλιμα περιοδικά, εφημερίδες και βιβλία γεωργικού περιεχομένου. Έτσι η Λέσχη παρουσιάζει μιαν όψην πραγματικού μορφωτικού κέντρου του χωριού. Εκεί συγκεντρώνονται κάθε βράδυ οι νέοι του χωριού, διαβάζουν εφημερίδες και περιοδικά, συζητούν διάφορα γεωργικά και άλλα θέματα, απέχοντες έτσι από τη χαρτοπαιξίαν, τις κακές συναναστροφές και τις άλλες χειρότερες συνέπειες. Έτσι η Λέσχη κατήντησε για τους Μεσαναγρενούς, το πιο αγαπητό τους εντευκτήριο, που θα ανυψώσει το πνευματικό τους επίπεδο και θα τους συνδέσει στενώτερα μεταξύ τους, για μια συνεργασία προς το κοινό καλό. Εάν σε όλα αυτά ήτο δυνατόν να πληρωθεί και μια σοβαρά έλλειψη, η Μεσαναγρός μ’ όλη την απομόνωσή της, στην απόμερη αυτήν περιοχήν, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα από τα πλέον ιδανικά χωριά της νήσου μας. Της λείπει όμως το τηλέφωνον. Και την έλλειψην αυτήν την πληρώνουν πολύ ακριβά. Εάν οι αρμόδιοι ήθελαν να βοηθήσουν την ευγενική και προοδευτικήν προσπάθειαν των Μεσαναγρενών, θα μπορούσαν φυσικά να μας εφοδιάσουν με ένα τηλέφωνο. Αυτό θα αποτελούσε ένα αναγκαίο συμπλήρωμα της συγκοινωνίας μας με την πρωτεύουσα, η οποία δυστυχώς είναι κι αυτή το θύμα. 

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΤΙΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΑΣ

 

                                                                

Η γιορτή της μητέρας

Τη δεύτερη Κυριακή του Μάη κάθε χρόνο γιορτάζουμε τη γιορτή της μητέρας. Της μητέρας όλων των λαών του κόσμου. Οι αρχαίοι ΄Ελληνες γιόρταζαν τη μητέρα γη την ΄Ανοιξη. Στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία τη συναντάμε ως γιορτή αφιερωμένη στη θεά Κυβέλη ,που γιορταζόταν το Μάρτιο. Στην Αγγλία το 16^ο αιώνα η τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής ήταν αφιερωμένη στις μητέρες και ονομαζόταν Κυριακή της μητέρας.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής στις αρχές του 20 ου αιώνα η δασκάλα ΄Αννα Τζάβρις αγωνίστηκε για να καθιερωθεί η Γιορτή της Μητέρας τη δεύτερη Κυριακή του Μάη. Η γιορτή θα αφιερωνόταν στη μητέρα της ,που αγωνίστηκε για τη συμφιλίωση Νοτίων και Βορείων. Οι αγώνες της δικαιώθηκαν το 1915, που το Κογκρέσο καθιέρωσε τη γιορτή αυτή.

Στη χώρα μας γιορτάστηκε το 1929 ,στις 2 Φεβρουαρίου ,θέλοντας να συνδυάσουν τη γιορτή της μητέρας με τη γιορτή της Υπαπαντής. Τελικά τη δεκαετία του -60 ,η γιορτή μεταφέρθηκε τη δεύτερη Κυριακή του Μάη.

΄Ετσι κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή του Μάη τιμούμε τις μητέρες όλου του κόσμου. Πιστεύω ότι μέχρι να ξανάρθει η δεύτερη Κυριακή του Μάη του επόμενου χρόνου ,να τη θυμόμαστε, να την τιμούμε και να εκδηλώνουμε την αγάπη μας σ΄αυτή που μας έφερε στη ζωή.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΤΙΣ ΜΑΝΑΔΕΣ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η Παναγιά η Σκιαδενή και το θαύμα της

 

                                                             

Από την εφημερίδα Η ΡΟΔΙΑΚΗ, 24-11-1935 Αντιγόνη Ν. Ζουρούδη - Νέα της Υπαίθρου

                               Η Παναγιά η Σκιαδενή και το θαύμα της 

     Πέρασε ο χειμώνας εκείνης της χρονιάς χωρίς πολλές βροχές και άδικα περιμέναμε τα υστεροβρόχια να γεμίσουν οι στέρνες μας και να μη διψάσουμε το καλοκαίρι. Μα εκείνη τη χρονιά βάλθηκε ο Θεός να μας ξεράνει από τη ζέστη και από τη δίψα. Μόλις είχαν πια οι στέρνες μας δυο πιθαμές νερό και μόνο τη μια πιθαμή μας επιτρέπετο να ξοδέψουμε, γιατί το υπόλοιπο νερό έπρεπε να μείνει μέσα στην στέρνα και γι αυτό επίναμε το νερό σαν αγίασμα, μόλις βρέχαμε τα χείλη μας. Μα 367 και οι στέρνες που ήσαν στα χωράφια για την πλύση μας και αυτονών το νερό ετελείωσε. Νερό πουθενά!!!! Από τα τρία πηγάδια που είχε το νησί, τα δύο ήσαν γλυφά και μόνο του Κούκκιαλη είχε νερό που οπωσδήποτε επίνετο, αλλά ήταν μακριά και πολύ βαθύ. Όσες μπορούσαν επήγαιναν κάθε βράδυ και εξημερώνοντο στα χείλη του πηγαδιού, όλη νύχτα ετυρρανιούντο για να γεμίσουν ένα σταμνάκι. Ένα σφουγγάρι δεμένο σε 40 μ. σχοινί ερίχνετο στο πηγάδι και ρουφούσε τις σταλαγματιές, που μόλις στάλαζαν από τις φλέβες του νερού. Ανέσυρναν τα σχοινιά τους με θρησκευτική ευλάβεια και έσφιγγαν το σφουγγάρι στο σταμνάκι, που είχε ένα χωνί για να μη στάζει ούτε σταγόνα από το πολύτιμο υγρό, χωρίς να λογαριάσει κανένας αν εκείνα τα χέρια ήταν καθαρά. Όταν την αυγή ήρχετο η υπηρέτρια με γεμάτο το σταμνί, η ημέρα ήταν όλο χαρά, αλλά άμα ήταν άδειο, που συχνά συνέβαινε, η μελαγχολία ήταν απερίγραπτη. Κανείς δε σκέφθηκε να πεταχθεί απέναντι στη Ρόδο να φέρει με βαρέλια νερό και τον κόσμο να δροσίσει και αυτός να πλουτίσει. Η απελπισία του κόσμου έφτασε στο απροχώρητο και τότε εσκέφθησαν τη Μεγαλόχαρη την Παναγιά τη Σκιαενή, που ’ναι η προστάτισσα του νησιού και απεφάσισαν να πάνε να τη φέρουν, ίσως κάνει το θαύμα και βρέξει. Πήραν το καΐκι κάμποσα παλληκάρια και πήγαν απέναντι για να κατεβάσουν τη Μεγαλόχαρη. Όταν το καΐκι φάνηκε, όλοι οι νησιώτες, παιδιά, με τα εικονίσματα στα χέρια, οι γυναίκες με τα θυμιατά, οι παπάδες με τις αλλαές, οι ψαλτάες όλοι μαζί πήγαν στην παραλία και γονατιστοί έψαλλαν και παρακαλούσαν την Παναγιά να κάμει το θαύμα της. Και η πιο σκληρή καρδιά και ο πιο άπιστος άνθρωπος, ένιωθε τη στιγμή εκείνη μια αυθόρμητη και θερμή δέηση να βγαίνει από τα κατάβαθα της ψυχής του και άθελά του να ψάλλει και να παρακαλεί να λυπηθεί η Παναγιά τον κόσμο, που στήριξε τη σωτηρία του στην ελεημοσύνη της. Και ω!!! του θαύματος. Οι κρουνοί του ουρανού άνοιξαν και μια ραγδαία βροχή εμούσκεψε τον κόσμο ως το κόκαλο, διάφορα ποταμάκια έτρεχαν δεξιά και αριστερά και οι στέρνες έβαλαν νερό για κανένα δυο μήνες. Οι καμπάνες με τους χαρμόσυνους κτύπους και ο κόσμος με τις ψαλμωδίες τους συνοδεύουν τη Μεγαλόχαρη στην εκκλησία και γονατισμένοι την ευχαριστούν, για τι καλό που τους έκαμε. Η Παναγιά η Σκιαδενή είναι ένα μεγάλο εικόνισμα που με δυσκολία σηκώνουν δυο γεροί άντρες. Έχει μια πληγή στο μάγουλο που η παράδοση λέει, πως κάποιος άπιστος ειρωνεύετο τους χριστιανούς που προσκυνούν ένα ξύλο και με το μαχαίρι του την επλήγωσε και αμέσως εξεπήδησε αίμα που ως σήμερα φαίνεται. Όσες φορές και αν την επικαλέστηκαν οι Χαλκίτες, είτε εις το μέγα θανατικιό, είτε εις την πολύνεκρη ευλογία, είτε σε κάθε ανεμοβροχιά, πάντα τους στέλλει τη βοήθειά της και μάλιστα λέγουσι, πως τα παλιά χρόνια έφτιαξαν μονημερίτικο πουκάμισο, δηλαδή όλα τα κορίτσια εμαζώθησαν πήραν βαμβάκι, το έκλωσαν, το φάναν και της τόρραψαν ποκάμισο και της το φόρεσαν. Οι σοφοί και οι επιστήμονες που μας υπόσχονται στο μέλλον βροχές, όταν τις θέλωμεν, μπορούν να μας εξηγήσουν αυτό το φαινόμενο, αλλά ως ότου μας δοθεί 368 εξήγηση, όσοι δεν είμεθα σοφοί θα πιστεύουμε εις τα θαύματα και θα δοξάζωμεν και θα ευχαριστούμεν την Παναγία, γιατί ακούει τις δεήσεις μας. 

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ,ΚΑΛΟΣ ΜΑΣ ΜΗΝΑΣ

 

                                                                

                                          H Πρωτομαγιά

Πρωτομαγιά ονομάζεται η πρώτη μέρα του Μάη, η οποία είναι αργία σε πολλές χώρες. Η Πρωτομαγιά είναι συνώνυμη με τους αγώνες του εργατικού κινήματος.

Η σημασία της πρωτομαγιάς οφείλεται στο ότι η πρώτη μέρα του Μάη βρίσκεται ανάμεσα στην Εαρινή Ισημερία και το Θερινό Ηλιοστάσιο ,δηλαδή στην αρχή της ΄Ανοιξης.

Η Πρωτομαγιά , καθιερώθηκε ως εργατική ,στις 20 Ιουλίου 1889, σε ανάμνηση του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγο την 1^η Μάη 1886, που διεκδικούσαν το οκτάωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Κατέληξε σε αιματοχυσία λίγες μέρες αργότερα , με την επέμβαση της αστυνομίας.

Σήμερα την ημέρα της πρωτομαγιάς γίνονται εκδηλώσεις των εργατικών κινη­μάτων προς τιμήν των εργαζομένων που διεκδίκησαν τα δικαιώματα που απολαμ­βάνουμε .

Θέλεις ο χρόνος ,θέλεις και η εποχή ,πολλοί καταφεύγουν στην εξοχή, για να πε­ράσουν μια μέρα ευχάριστα.

Στον Μεσαναγρό ,ήταν η ημέρα που οι χωριανοί έβγαιναν από το χωριό και πή­γαιναν στις μάντρες(στάνες). Ακόμα και τα παιδιά του Σχολείου πήγαιναν .Από την προηγούμενη μέρα τα παιδιά έφτιαχναν στεφάνια από λουλούδια και το πρωί όλα μαζί ξεκινούσαν από το Σχολείο κρατώντας τα. Στο δρόμο τραγουδούσαν τραγούδια αφιερωμένα στο Μάη. ( Ο Μάϊος μας έφτασε…) ,( Λουλούδια ας διαλλέξουμε και ρόδα και κρίνα…) . Στις μάντρες οι βοσκοί είχαν ετοιμάσει τα γιαπράκια (ντολ­μάδες),το γάλα ,τη γριά (τσίπα πάνω από το γάλα), τα τυριά και το ψητό κρέας. ΄Ολοι διασκέδαζαν μέχρι το απόγευμα που το γλέντι τέλειωνε.

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΘΩΜΑ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ