Στο χωριό τα σπίτια είναι κτισμένα με δύο τρόπους. Με δύο διαφορετικές τεχνοτροπίες, θα έλεγα. Σπίτια καμαρωτά, κτισμένα με καμάρα και σπίτια με μεσιά. Ο μεσιάς, είναι ένα χοντρό μεγάλο ξύλο, από κυπαρίσι, που τοποθετείται στη μέση του σπιτιού, για να κρατά τα κορφάδια, γι’ αυτό και λέγεται και μεσιάς. Τα περισσότερα σπίτια του χωριού είναι καμαρωτά και αρκετά ήταν με μεσιά. Αν μου λέγατε να έκανα επιλογή ανάμεσα στις δύο τεχνοτροπίες, αν και μεγάλωσα σε καμαρωτό σπίτι, σίγουρα θα δυσκολευόμουν. Κάθε σπίτι έχει και τις δικές του χάρες. Τόσο η καμάρα, όσο και ο μεσιάς, στηρίζουν τα κορφάδια και βρίσκονται στη μέση του σπιτιού. Η καμάρα για να κτιστεί θέλει έμπειρους τεχνίτες, ειδικές πέτρες και γενικά είναι πιο περίπλοκη από τον μεσιά. Χρειάζεται τέχνη και ειδικά η τοποθέτηση της πέτρας «κλειδί» που κρατά την καμάρα. Αν αφαιρεθεί αυτή η πέτρα, η κα μάρα καταρρέει μαζί με όλη τη στέγη. Πόσα ατυχήματα δεν έγιναν από άγνοια, όταν επισκευάζονται σπίτια… Μια καλά κτισμένη καμάρα κρατάει χρόνια, ακόμα και αιώνες. Θα έχετε παρατηρήσει ότι σε παλιά ερειπωμένα σπίτια, το μόνο μέρος του σπιτιού που μένει ανέπαφο, όρθιο θα έλεγα, είναι η καμάρα. Γι’ αυτό και τα καμαρωτά σπίτια είναι πιο ανθεκτικά στους σεισμούς. Τα τελευταία χρόνια στα σπίτια, η καμάρα, ξεσουβατίζεται, αναδεικνύεται η πέτρα και είναι το πιο εντυπωσιακό μέρος του σπιτιού. Ο μεσιάς, είναι ξύλο από κυπαρίσσι, χοντρό και βαρύ. Πάντα προσπαθούσα να φανταστώ, πώς αυτό το ξύλο μεταφερόταν από τα κοντινά δάση, για να τοποθετηθεί στα σπίτια. Με ζώα θα ήταν δύσκολο, γιατί οι δρόμοι ήταν στενοί, ένα ζώο θα ήταν αδύνατο να το μεταφέρει, το ξύλο βαρύ και μακρύ και δύσκολο. Πιστεύω ότι θα μεταφερόταν από τους άντρες του χωριού, κρατώντας το στους ώμους. Το ξύλο τοποθετείτο στη μέση του σπιτιού, στηριγμένο καλά και πάνω του τοποθετούσαν τα κορφάδια και από τις δυο μεριές. Αυτή η δύσκολη μεταφορά, ίσως ανάγκασε τους χωριανούς στα νεότερα χρόνια να κτίζουν ως επί το πλείστον σπίτια καμαρωτά. Σήμερα οι χωριανοί σέβονται την παράδοση και τα διατηρούν τα σπίτια τους «παραδοσιακά», όπως παραδοσιακό είναι και το χωριό. Τα σπίτια είναι κατά κανόνα ισόγεια και αποτελούνται από τετράγωνη ή ορθογώνια αυλή, γύρω από την οποία βρίσκονται οι διάφοροι χώροι. Οι στέγες αποτελούνται από ξύλινη οροφή και ένα στρώμα αργίλου, πατελιά, όπως λέγεται. Το μεγάλο δωμάτιο είχε πολλές χρήσεις. Αποτελούσε υπνοδωμάτιο, σάλα, αποθήκη. Υπάρχει εστία όπως και στην κουζίνα. Δίπλα ακριβώς είναι ο σοφάς που και σήμερα ακόμη κοιμούνται οι νοικοκυραίοι. Στις άλλες «πάντες» υπάρχουν οι πάγκοι ή πάγκες. Εσωτερικά είναι κούφιοι και χρησίμευαν για αποθήκες προϊόντων και στο επάνω μέρος κοιμόντουσαν οι νοικοκυραίοι. Σε ένα ορισμένο ύψος υπάρχει μια εξοχή από ξύλο, ράφι, που πάνω υπάρχουν πιάτα για στολίδι. Πιο ψηλά υπάρχουν τα κάντρα. Απέναντι από την είσοδο του σπιτιού, ο τοίχος είναι στολισμένος με κάντρα, πάντες, κεντήματα και στη μέση ο καθρέφτης. Στη μέση του σπιτιού βρίσκεται το τραπέζι με καρέκλες, το μπουρέο, στη δεξιά μεριά στον τοίχο βρίσκεται το εικονοστάσι με εικονίσματα και την εικόνα του προστάτη Άγιου του σπιτιού. Εσωτερικά, κάτω από τις πάγκες υπάρχουν τα πιθάρια, οι βυτίνες, νταμιζάνες και διάφορα άλλα πράγματα χρήσιμα στους νοικοκυραίους. Η κουζίνα δεν επικοινωνεί με το μεγάλο δωμάτιο, έχει εστία, πάγκους και εκεί φτιάχνεται το φαγητό. Υπάρχει, επίσης, ένα άλλο δωμάτιο για ζώα «το κελάρι». Εκεί έβαζαν τα ζώα τους χειμωνιάτικους μήνες, τα ξύλα τους για το τζάκι και τις ζωοτροφές. Σε πολλά σπίτια υπήρχε κοτέτσι και φούρνος, για το ψήσιμο των ψωμιών. Τα σπίτια είναι κολλημένα, οι δρόμοι στενοί και κάθε χρόνο ασπρίζονται με ασβέστη. Με ασβέστη επίσης, οι γυναίκες του χωριού, έκαναν διάφορα σχήμα τα στο δρόμο για ομορφιά, ιδίως κύκλους. Τα σπίτια είναι λιθόκτιστα, με μεγάλο πάχος τοίχων. Η λάσπη περιείχε και άχυρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου