ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ . ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΣ ΠΟΛΛΑ

 

ΚΑΛΗΜΕΡΑ Αϊ ΒΑΣΙΛΗ

Καλημέρα ΄Αϊ Βασίλη ,ούλο μάλαμα και ασήμι

Χίλια καλά στο σπίτι σας , Χίλια καλά στ΄αλώνι σας

Τα θηλυκά στη μάντρα σας, Τα αρσενικά στα σπίτια σας

Κλου κλου οι πούλες σας

Και του χρόνου.

Σας στέλνουμε τα ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ,ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ , με τα λόγια που λέγαμε μικροί στο Μεσαναγρό , όταν κάναμε το ποδαρικό. Πρωί πρωί την Πρωτοχρονιά ,κρατώντας μια πέτρα ,μπαίναμε στα σπίτια , ρίχναμε την πέτρα στο δάπεδο ,λέγοντας τα παραπάνω λόγια.

Λόγια απλά ,ταπεινά ,λόγια που δείχνουν τις απαιτήσεις της εποχής εκείνης. Τι ζητούσαμε τότε ….Το μάλαμα και το ασήμι ,δηλαδή χρήματα, παραγωγή στα σιτηρά ,θηλυκά κατσίκια στη μάντρα για τους βοσκούς , για ευνόητους λόγους ,αρσενικά παιδιά, για να μπορούν να δουλέψουν στα χωράφια και κότες που να γεννούν αρκετά αυγά και πάνω από όλα υγεία.

ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ , ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

 

                                                           

Η Πρωτοχρονιά είχε κάτι το ξεχωριστό . Θέλεις η αλλαγή του χρόνου, θέλεις οι δοξασίες πως η καλή χρονιά φαινόταν από την πρώτη μέρα της , έκανε την ημέρα αυτή πιο χαρούμενη , αλλά και τους ανθρώπους πιο προσεκτικούς.

Την παραμονή, οι νοικοκυρές έφτιαχναν τη βασιλόπιτα ,ετοίμαζαν τα φαγητά και τα γλυκά και τα σπίτια έλαμπαν. Μόλις βράδιαζε, οι δάσκαλοι, η Σχολική Εφορεία και τα παιδιά ,έβγαιναν για τα κάλαντα. Τραγουδούσαν τα κάλαντα που σώζονται μέχρι σήμερα.

Εμείς οι νέοι νέα γενεά

με θάρρος και με ελπίδα

ας πούμε την πρωτοχρονιά

τη λατρευτή πατρίδα.

...................................................

Δώστε όλοι τον οβολό σας

είναι μέγας ο σκοπός

ηθικότατος εν γένει

και εκπαιδευτικός.

Επί τω νέω έτει μας

Που μόλις ανατέλλει

Ευχόμεθα στον ΄Υψιστο

Υγεία να σας στέλλει

........................................................

Δώστε όλοι τον οβολό σας

Είναι μέγας ο σκοπός

Ηθικότατος εν γένει

Και εκπαιδευτικός

………………………………………..

Χρόνια πολλά να ζήσετε

με άκρα ευτυχία

κι οι δάσκαλοι κι οι μαθητές

σας εύχονται υγεία.

......................................................

Δώστε όλοι τον οβολό σας

είναι μέγας ο σκοπός

ηθικότατος εν γένει

και εκπαιδευτικός.

...................................................

Στις 12 η ώρα όταν άλλαζε η ώρα, οι κοπέλες του χωριού πήγαιναν στη βρύση να πάρουν το καινούριο νερό με στάμνες και να το φέρουν σπίτι. ΄Οσοι είχαν όπλα πυροβολούσαν ,κτυπούσαν οι καμπάνες ,έσβηναν τα φώτα και όσοι έπαιζαν πόκα σταματούσαν ,για να πάνε στα σπίτια τους να πουν τα χρόνια πολλά και καλή χρονιά με τους δικούς τους και να ξαναγυρίσουν πάλι στο τραπέζι.

Η αυγή της Πρωτοχρονιάς ήταν ξεχωριστή για τα παιδιά, γιατί κάνοντας το ποδαρικό ,ότι χρήματα παίρνανε ήταν δικά τους. ΄Επρεπε να ξυπνήσουν νωρίς ,να εντοπίσουν τα σπίτια που θα έδιναν περισσότερα χρήματα και να έχουν γεμίσει τις τσέπες τους με πέτρες. Χτυπούσαν λοιπόν τις πόρτες και οι νοικοκυραίοι ρωτούσαν ποιος είναι. Αν σε θεωρούσαν χρουσούζη δε σου άνοιγαν και σου έλεγαν να περάσεις αργότερα, για να μπει στο σπίτι τους πρώτα αυτός που θεωρούσαν γουρλή. Αν σου άνοιγαν ,έμπαινες ,πετούσες μέσα στο σπίτι την πέτρα, λέγοντας.

Καλή μέρα ,΄Αι Βασίλη

ούλο μάλαμα κι ασήμι

χίλια καλά στο σπίτι σας

χίλια κιλά στα αλώνι σας

τα θηλυκά στη μάντρα σας

τα αρσενικά στα σπίτια σας

κλου κλου οι πούλες σας

και του χρόνου.

Στο τέλος σε φίλευαν δίνοντας σου γλυκά και χρήματα.

΄Οταν χτυπούσε η καμπάνα , όλο το χωριό μαζεύονταν στη εκκλησία, γίνονταν δοξολογία και το μεσημέρι μετά το πλούσιο τραπέζι , έκοβαν τη βασιλόπιτα. Την έκοβε ο πατέρας, τη σταύρωνε και έδινε στον καθένα το κομμάτι του. Πρώτα στο Χριστό, στην Παναγία, στον ΄Αγιο Βασίλη , στο σπίτι και με τη σειρά σε ΄ολα τα μέλη της οικογένειας.

Το βράδυ πήγαιναν σε όσους γιόρταζαν να τους ευχηθούν , έπιναν , τραγουδούσαν και όλοι πήγαιναν στο χοραστάσι για να χορέψουν. Οι χοροί έδιναν και έπαιρναν μέχρι το πρωί.

Καλή χρονιά σε όλους ,με υγεία και ευτυχία και οι παλιοί να διηγούνται όλα αυτά στους πιο νέους για να συνεχίζεται η παράδοση.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ 2020 ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ " ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ,Ο ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ"

 

                                                                        

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ 2020 ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ¨ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ, Ο ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ¨

Μετά από αρκετή δουλειά ,που χρειάστηκε αρκετό χρόνο ,έρευνα , ανεύρεση φωτογραφιών ,συ­νεντεύξεις με κατοίκους του χωριού ,κατάφερα να κυκλοφορήσει το βιβλίο μου και να δοθεί στους Μεσαναγρενούς. Στο βιβλίο θα διαβάσει κανείς την ιστορία ,ήθη,έθιμα ,ασχολί­ες κατοίκων , πολιτισμό και οτιδήποτε αφορά το χωριό.

Έχω καταφέρει μέσα από το BLOG , FACE BOOK, INSTAGRAM ,TWITTER να γνωρίσω το χωριό μας σε όλο τον κόσμο. Ιδιαίτερα η επικοινωνία μου με τους Μεσαναγρενούς του εξωτερικού είναι συγκινητική. Σε όλα τα παραπάνω μέσα δημοσιεύω όλες τις εκδηλώσεις που γίνονται στο χωριό και έτσι σε καθημερινή σχεδόν βάση ,οι Μεσαναγρενοί γνωρίζουν τα πάντα για το χωριό.

Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 2007 ,χρονιά που πήρα σύνταξη και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το BLOG μου αυτή τη στιγμή έχει ξεπεράσει τις 400.000 επισκέψεις.

Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιες χώρες με τον αριθμό επισκέψεων.

Ελλάδα………………………..309.000

Ηνωμένες Πολιτείες…………...26.600

Αυστραλία……………………..14.500

Σουηδία………………………..10.700

Γερμανία………………………..8.250

Ρωσία…………………………...6.100

Κύπρος………………………….3.470

Ουκρανία………………………..2.680

.Γαλλία…………………………..2.100

Ρουμανία………………………. .1.300

Κάτω Χώρες……………………..1.200

Ηνωμένο Βασίλειο……………….1.200

Ιρλανδία……………………………980

Πορτογαλία………………………...650

Καναδάς……………………………450

Ιαπωνία…………………………….450

Ιταλία……………………………....350

Ισπανία……………………………..350

Ακολουθούν και άλλες χώρες.

Ευχαριστώ όλους για τη συμπαράσταση και σας διαβεβαιώ ότι η προσπάθεια συνεχίζεται.

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ -ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ

                                  

                                        ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ,ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ 

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

 

                                                                                    

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή σαν κινηματογραφική ταινία περνούν από το μυαλό μας οι Χριστουγεννιάτικες γιορτές. Μέρες ξεχωριστές , μέρες αναμνήσεων ,μέρες ανεπα­νάληπτες.

Οι μέρες αυτές ήταν ξεχωριστές για τα παιδιά. Πώς και πώς τις περιμένανε. ΄Ενα μήνα πριν έβλεπε κανείς τις προετοιμασίες σ΄όλα τα σπίτια. ΄Ολοι βιάζονταν να τε­λειώσουν οι γεωργικές εργασίες ,ελιές, σπορά, για να απολαύσουν μετά τις γιορτές. Ακόμα και στο σχολείο οι δάσκαλοι μάθαιναν τα κάλαντα στα παιδιά ,για να είναι έτοιμα να τα ψάλλουν. Οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σπίτια ,τα άσπριζαν και τα τζάκια είχαν την τιμητική τους. ΄Ολοι οι δρόμοι του χωριού είχαν τα περίφημα σχέδια -κύ­κλους από ασβέστη - που γίνονταν στα χαρμόσυνα γεγονότα. Το χωριό έλαμπε.

Κάθε σπίτι έσφαζε το χοίρο του και όλη η οικογένεια συμμετείχε στην ιεροτελεστία αυτή. Οι νοικοκυρές τακτοποιούσαν το κρέας ,το λίπος, έφτιαχναν τον "καβρουμά", τσιγαρισμένα μικρά κομμάτια κρέας που τα τοποθετούσαν στους πηδιακούς και από εκεί έπαιρναν για να φτιάξουν τα φαγητά τους. Βλέπετε την εποχή εκείνη δεν υπήρ­χαν ψυγεία. ¨Επαιρναν χωριστά τα " τσιρίγκια", το δέρμα του χοίρου με λίπος ,τους "κολοσαφάες",τα 'εντερα που τα γέμιζαν με ρύζι. Ετοίμαζαν γλυκά -νεράτζι , κατι­μέρια, βασιλόπιτες, φοινίκια, μελεκούνια.

Επιτέλους τα Χριστούγεννα έφταναν. Μόλις βράδιαζε οι δάσκαλοι ,τα μέλη της Σχο­λικής Εφορείας και τα παιδιά ,σπίτι σπίτι έψαλλαν τα κάλαντα,που δεν παρουσίαζαν καμιά διαφορά από τα κάλαντα της υπόλοιπης Ελλάδας. Είναι τα κλασσικά κάλαντα" Καλήν εσπέρα άρχοντες...Κάθε νοικοκύρης έδινε χρήματα ,γλυκά, γκλεούδια και όλοι εύχονταν χρόνια πολλά.

Η πόκα έδινε και έπαιρνε και όλοι έψαχναν την τύχη τους. Τα 3 ή 4 καφενεία ήταν γεμάτα από τους εραστές της πόκας. Μέχρι τις αυγές που κτυπούσε η καμπάνα της εκκλησίας ,το παιχνίδι συνεχιζόταν και πολλές φορές και μετά. Κατά τις 2 τα μεσάνυ­χτα ο καφετζής έφτιαχνε την περίφημη μακαρονάδα και όλοι οι παίχτες την απολάμ­βαναν . Την άλλη μέρα καταλάβαινες τους νικητές ή τους χαμένους από το ύφος τους.

¨Οταν η καμπάνα χτυπούσε ,όλο το χωριό πήγαινε στην εκκλησία. Κανένας δεν έλει­πε. Στο τέλος οι ευχές έδιναν και έπαιρναν. Το μεσημεριανό τραπέζι ήταν κάτι το ξε­χωριστό. ΄Ολη η οικογένεια καθισμένη γύρω του ,απολάμβανε τις λιχουδιές της μάνας. Το βράδυ όσοι γιόρταζαν ,άνοιγαν τα σπίτια τους και υποδέχονταν τους χω­ριανούς. Παρέες παρέες πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και το γλέντι συνεχιζόταν μέχρι το πρωί.

Σήμερα όλα αυτά είναι μια ανάμνηση .΄Οσοι έμειναν στο χωριό και όσοι το επι­σκέπτονται τις μέρες αυτές, γιορτάζουν σύμφωνα με την εποχή ,αλλά κάποια έθιμα συνεχίζουν να τηρούνται και να αντέχουν στο χρόνο.

Καλά Χριστούγεννα ,υγεία και χρόνια πολλά σε όλους.

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΚΑΙ ΟΜΑΔΙΚΟΤΗΤΑ

 

                                                                               

                                                                      

Αλληλεγγύη και ομαδικότητα ,όπλα για μια καλύτερη κοινωνία στον Μεσαναγρό

Υπήρχαν ορισμένες εποχές του χρόνου που οι δουλειές δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από μια μόνο οικογένεια. π.χ. κτίσιμο σπιτιών , θέρος ,σπορά ,γάμος και μάζεμα ελιών. Τότε εδημιουργείτο ένας αυτοματισμός .Ολόκληρο χωριό, αλλά και τα «σόγια» ,σαν κάποιο αόρατο χέρι επενέβαινε ,καθοδηγούσε τα πάντα και έδινε λύσεις. ΄Εβλεπες δεκάδες ανθρώπους που είχαν τελειώσει τις δικές τους δουλειές νωρίτερα, να πηγαίνουν να βοηθούν το γείτονα ,το συγχωριανό.

Στο θέρος και στη σπορά, ολόκληρες μέρες ,άλλοι με τα δρεπάνια στο χέρι ,άλλοι να κουβαλούν τα στάχυα με τα ζώα τους και άλλοι να ζευγαρίζουν για να τελειώσει και ο χωριανός που για κάποιο λόγο άργησε.

Στο κτίσιμο των σπιτιών τις Κυριακές όλοι μαζί να κουβαλούν πέτρες ,πατελιά ,τα κορφάδια και άλλοι να χτίζουν. Προκαλεί εντύπωση πώς κουβαλούσαν τα κορφάδια που έβαζαν στις στέγες των σπιτιών… Αφού έκοβαν τα κορφάδια από το δάσος που βρισκόταν σε μεγάλη απόσταση και τά άφηναν να ξεραθούν ,δύο δύο άντρες έπαιρναν στους ώμους ένα ένα κορφάδι και το κουβαλούσαν στο χωριό. ΄Ηθελε δύναμη και μεγάλες αντοχές.

Στους γάμους η συμμετοχή όλου του χωριού ήταν δεδομένη με πολλούς τρόπους. ΄Αλλοι έφερναν τα σφαχτά ,ετοίμαζαν τα μελεκούνια ,τα ψωμιά ,το στόλισμα του σπιτιού και άλλοι την ημέρα του γάμου ετοίμαζαν τα φαγητά Δεν μπορούσες να μη βοηθήσεις ,όταν ένα ολόκληρο χωριό ήταν στο πόδι .Γι αυτό και η συμμετοχή στο γλέντι ήταν καθολική.

Αξέχαστες στιγμές που έζησα στα παιδικά μου χρόνια. Στιγμές που δεν υπάρχουν σήμερα και που νοσταλγώ.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

 

                                                               

Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου

Σε απόσταση 6χιλιομέτρων από το χωριό στη θέση ΄Εριντος βρίσκεται το μοναστηράκι του Αγίου Νικολάου. Κτίστηκε στα τέλη του 1960.Είναι κτισμένο στη θέση μεσαιωνικού ναού με τοιχογραφίες. Το δάπεδο καλύπτεται από λευκά μάρμαρα. Σε απόσταση λίγων μέτρων βρίσκεται αρχαίος δρόμος. Στη μια πλευρά έχει χαραχθεί η επιγραφή " ΘΕΟΥ ΧΑΡΙC" και στην άλλη η επιγραφή "ΑΡΤΟΛΟΙΜΑC". Tο μοναστηράκι λειτουργείται στη γιορτή του Αγίου στις 6 Δεκεμβρίου.

Το τέμπλο του είναι χτιστό και φέρει τις συνήθεις εικόνες έργα του Ιερομόναχου Κυρίλλου ,της νέας Σκήτης του Αγίου Ορους .

Κτίστηκε με δαπάνες των αδελφών Γεωργίου και Εμμανουήλ Παπαβασιλείου κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1960.

Κάθε χρόνο η οικογένεια Μ. Παπαβασιλείου λειτουργεί το Μοναστηράκι , τόσο στον Εσπερινό , όσο και την ημέρα της γιορτής του Αγίου. ΄Οσοι χωριανοί βρίσκονται στο χωριό ,αλλά και από την πόλη της Ρόδου θα πάνε να προσκυνήσουν τον ΄Αγιο και να ανάψουν κερί στη χάρη του.

ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ

 

                                                                       

Είναι πάρα πολλά τα τοπωνύμια στον Μεσαναγρό. Κάθε ένα έχει και τη δική του ιστορία ,έχει πάρει το όνομά του από το σχήμα του ,το όνομα του ιδιοκτήτη, την εθνικότητα ,τη λατρεία των αγίων και όλα μαρτυρούν τον Ελληνικό Εθνολογικό χαραχτήρα .

Εμείς θα σας παραθέσουμε κάποια από αυτά που πολλοί Μεσαναγρενοί και ιδίως οι παλιοί γνωρίζουν ,αλλά πιο πολύ για τους νεότερους, για να γνωρίσουν τη γη των προγόνων τους.

Περνούες- Τόπος πρίνων .Εκεί υπήρχαν και αρκετοί κήποι.

Μπουάς Αρσενικό ελάφι

Βούες - Χτιστές αποθήκες ,είδος πηγαδιού ,μέσα στις οποίες έβαζαν τα σιτηρά μετά το αλώνισμα και τα άφηναν στη δροσιά της νύχτας και έπειτα τα έπαιρναν στις αποθήκες των σπιτιών για να μη τα πειράζει η ψείρα.

Κάψαλα - Δάση με καμένα τα δέντρα από φωτιές.

¨Αρμενον - ¨ Υψωμα από το οποίο αγναντεύουν τα πλεούμενα.

Μακέλλα – Θύρα στάνης φτιαγμένη με κορμούς κυπαρισσιού ή πεύκου

Πίμαχο - Τόπος διεκδικούμενος

Πέντι - Δεξαμενή υδρόμυλου( μύλος για άλεσμα σιτηρών )

Ζωοπές - Τόποι για ζώα

Πεντάθυρα- Περιοχή, όπου η εκκλησία που υπήρχε ,είχε πέντε θύρες.

Κούσπες - Τόποι –ορύγματα.

Κουλουροπόταμος- Ποταμός που μοιάζει με όφι (φίδι)

Σκυλλοπνίχτης - Ποταμάκι όπου πετούσαν τους ψοφισμένους σκύλους.