ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ

 

 

                                                                         

                                                        ΚΑΜΠΟΣ

 

     Είναι πάρα πολλά τα τοπωνύμια στο Μεσαναγρό. Κάθε ένα έχει και τη δική του ιστορία ,έχει πάρει το όνομά του  από το σχήμα του ,το όνομα του ιδιοκτήτη, την εθνικότητα ,τη λατρεία των αγίων  και όλα μαρτυρούν τον Ελληνικό Εθνολογικό χαραχτήρα .

    Εμείς θα σας παραθέσουμε  κάποια από αυτά που πολλοί Μεσαναγρενοί  και ιδίως οι παλιοί γνωρίζουν ,αλλά πιο πολύ για τους νεότερους, για να γνωρίσουν τη γη των προγόνων τους.

    Περνούες-                Τόπος πρίνων .Εκεί υπήρχαν και αρκετοί κήποι.

     Μπουάς                    Αρσενικό ελάφι

     Βούες     -                Χτιστές αποθήκες ,είδος πηγαδιού ,μέσα στις οποίες έβαζαν τα σιτηρά  μετά το αλώνισμα και τα άφηναν στη δροσιά της νύχτας και έπειτα τα έπαιρναν στις αποθήκες των σπιτιών για να μη τα πειράζει η ψείρα.

      Κάψαλα  -               Δάση με καμένα τα δέντρα από φωτιές.

      ¨Αρμενον -            ¨ Υψωμα από το οποίο αγναντεύουν τα πλεούμενα.

       Μακέλλα –             Θύρα στάνης φτιαγμένη με κορμούς κυπαρισσιού ή πεύκου

       Πίμαχο     -              Τόπος διεκδικούμενος

       Πέντι        -              Δεξαμενή υδρόμυλου( μύλος για άλεσμα σιτηρών )

       Ζωοπές    -              Τόποι για ζώα

       Πεντάθυρα-             Περιοχή, όπου η εκκλησία που υπήρχε ,είχε πέντε θύρες.

       Κούσπες   -             Τόποι –ορύγματα.

       Κουλουροπόταμος- Ποταμός που μοιάζει με όφι (φίδι)

       Σκυλλοπνίχτης      -  Ποταμάκι όπου πετούσαν τους ψοφισμένους σκύλους.

 

 

 

 

ΤΟ ΟΧΙ ΚΑΙ Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ

 

 

 

 

 

                        

                                                                         

Η ιστορία μας  είναι γεμάτη από τα « ΟΧΙ » που έχουμε πει. Πόσες φορές δεν σηκώσαμε ανάστημα σε άλλους  λαούς  και υπερδυνάμεις , όταν τα δίκαιά μας καταπατούντο. Λεωνίδας , Παλαιολόγος , Διάκος ,είναι μερικά παραδείγματα της Ελληνικής ιστορίας. Το σημερινό « ΟΧΙ », είναι συνέχεια πολλών προηγούμενων που έχουμε πει ως έθνος. 

Σήμερα ζούμε μια εποχή που θυμίζει την περίοδο πριν πούμε το ΟΧΙ στους Ιταλούς .Αντίπαλοι οι απέναντι που συνέχεια προκαλούν . Ας διαβάσουν ιστορία και ας σταματήσουν τις απειλές.Ο Ελληνικός λαός δεν παίρνει χαμπάρι. Να είναι σίγουροι.......

     «ΟΧΙ » όμως λέμε και προσωπικά σε δύσκολες στιγμές μας  , σε πιέσεις και γεγονότα που θίγουν την αξιοπρέπειά μας. Κάθε άνθρωπος ,από τη μικρή του ηλικία ,έως τα βαθιά γεράματά του , έχει απαντήσει «ΟΧΙ» ,άπειρες φορές. Το πιο δύσκολο «ΟΧΙ» ,είναι αυτό που απευθύνεται στον ίδιο μας τον εαυτό. Πόσες φορές δεν πρέπει να πούμε « ΟΧΙ» σε επιθυμίες μας , σε πλεονεξίες μας , σε ηθικά διλήμματα….Αν καταφέρνουμε  να ξεπερνάμε αυτά τα διλήμματα , τότε και ως λαός  θα μπορούμε να λέμε «ΟΧΙ» στον οποιονδήποτε επιβουλεύεται τη χώρα μας.

     Ας κάνουμε λοιπόν σήμερα μια αυτοκριτική και ας πούμε «ΟΧΙ» στον ίδιο μας τον εαυτό, όπου πιστεύουμε ότι είναι λάθος.

ΤΙ ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

 

 

 

 

                                                                                 

        Κι άλλα χιλιόμετρα με καταπράσινα τοπία κι άλλοι λόφοι κι άλλες πεδιάδες σπαρμένες με χρυσαφί σιτάρι που χορεύει στο ρυθμό του ανέμου. Καθώς τα σύννεφα στον γκρίζο ορίζοντα πύκνωναν, έφτασα στο χωριό Μεσαναγρός. Πνιγμένο στη βλάστηση και κυκλωμένο από βουνά, έμοιαζε απομονωμένο και καλά προστατευμένο από «εισβολείς». Όχι, όμως, και από τα... καιρικά φαινόμενα. Έτσι, προτού καλά-καλά προλάβω να ολοκληρώσω την πρώτη μου βόλτα στα όμορφα στενά, άνοιξαν οι ουρανοί! Η απόφαση να αναζητήσω... καταφύγιο στο καφενείο «Μάικ» με έφερε σε επαφή με ντόπιο τσίπουρο, αγνές λιχουδιές και μερικούς από τους πιο φιλικούς ανθρώπους που συνάντησα στο νησί. Ανάμεσα στα ποτήρια, πληροφορήθηκα την ύπαρξη άπειρων θρησκευτικών μνημείων, σπαρμένων ολόγυρα από το χωριό, με σημαντικότερο το ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, του 5ου αιώνα, ο οποίος έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια δύο παλαιότερων εκκλησιών. Αν θέλετε να τον επισκεφθείτε, δεν έχετε παρά να ζητήσετε τα κλειδιά από τον Μιχάλη, τον ιδιοκτήτη του καφενείου!

ΠΑΛΙΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

 

                    

                                                                       

 

Τηλεόραση δεν υπήρχε ,το ραδιόφωνο σπάνιο και το τηλέφωνο, ένα και μοναδικό στο Κοινοτικό Κατάστημα ,που το χειριζόταν ο Γραμματέας. Το θυμάμαι, καβουρντιστήρι το λέγαμε ,γιατί για να τηλεφωνήσεις γύριζες ένα μοχλό. Αν ζητούσαν κάποιο στο τηλέφωνο ,ο Γραμματέας έστελνε εμάς τους μικρούς να του φωνάξουμε.

  Κάθε φορά που τηλεφωνούσαν  ,εμείς προσπαθούσαμε να ακούσουμε  και να μεταδώσουμε τα νέα. Όταν όμως ερχόταν τηλεγράφημα, ο Γραμματέας το έγραφε σε ένα ειδικό χαρτί και το έδινε στον παραλήπτη. Αυτό ήταν πιο επιβλητικό και πιο επίσημο,

  Θυμάμαι κάποτε ένας χωριανός ήταν άρρωστος στην Αθήνα  και έστειλαν από το νοσοκομείο ένα τηλεγράφημα και ζητούσαν πιστοποιητικό απορίας ,για να πληρώσει ο άρρωστος λιγότερα. Ο Γραμματέας πήρε το τηλεγράφημα ,πήγε στο καφενείο και μέσα σε κατανυχτική ατμόσφαιρα ,άρχισε να διαβάζει.

« Ανέφερε το όνομα του ασθενούς και συνέχισε…………..ασθενεί βαρέως ,ελπίς σωτηρίας δεν υπάρχει ,στείλετε τάχιστα  πιστοποιητικό απορίας». Εμείς οι μικροί ρουφήξαμε τα λόγια του Γραμματέα και σε λίγο όλο το χωριό ήξερε τα νέα.

 Αξέχαστα χρόνια . Μέχρι σήμερα όλα αυτά τα συμβάντα έχουν χαραχθεί στη μνήμη μου και μένουν ανεξίτηλα.

   ΄Αλλοτε τα νέα τα διαλαλούσε ο Τελάλης του χωριού. Αυτός πολλές φορές ήταν ο Κλητήρας της Κοινότητας. Διέθετε στεντόρεια φωνή και περπατώντας στους δρόμους του χωριού φώναζε όσο πιο δυνατά μπορούσε.

                                                                 

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

 

 

 

                                                            ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΣΠΙΤΙΟΥ

 

Το χωριό ορεινό ,οι άνθρωποι φτωχοί ,γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Τα σπίτια ήταν καμαρικά ή με το μεσιά. Τα καμαρικά είχαν την καμάρα στη μέση του σπιτιού. Ήταν έτσι φτιαγμένη που ποτέ δε χαλούσε.  Υπήρχε μια πέτρα κλειδί ,που κλείδωνε  την καμάρα και αν έφευγε η πέτρα αυτή ,έπεφτε ολόκληρο το σπίτι. Αν δείτε παλιά χαλασμένα σπίτια ,βλέπετε ότι όλο το σπίτι έχει πέσει ,εκτός από την καμάρα. Το σπίτι είχε τέσσερα καντούνια ., Σε κάθε καντούνι υπήρχε μια πάγκα που ήταν κούφια και οι γεωργοί έβαζαν μέσα τη σπορά  και στο επάνω μέρος κοιμόντουσαν οι νοικοκυραίοι. Στο ένα καντούνι ήταν το τζάκι  και δίπλα ο σουφάς, που το χειμώνα κοιμόταν όλη η οικογένεια. Στο σπίτι με μεσιά ,υπήρχε ένα μεγάλο ,χοντρό ξύλο ,που κρατούσε τα κορφάδια .

      Δίπλα ήταν η κουζίνα ,πιο χαμηλή ,που δεν επικοινωνούσε με το σπίτι και πιο δίπλα το κελάρι . Στο κελάρι, το χειμώνα , έμεναν τα ζώα και οι νοικοκυραίοι έβαζαν τα ξύλα και  τις τροφές των ζώων.

   Μέσα στην αυλή ήταν ο φούρνος και από κάτω ήταν κτισμένο το κοτέτσι. Τα τελευταία χρόνια σε μια γωνιά της αυλής ,υπήρχε η τουαλέτα .

    Μέσα στο μονόχωρο αυτό σπίτι ζούσε όλη η οικογένεια ,που πολλές φορές αποτελείτο από πολλά άτομα.

       Μέσα στο σπίτι  υπήρχαν αρκετά χρήσιμα πράγματα. Απαριθμούμε κάποια από αυτά . Σουφράς, κατσουνάς, κλαδευτήρι, πιατοθήκη, κάντρα, πιάτα, λάμπες πετρελαίου, λαινάς, φανάρι για φωτισμό , φανάρι για τρόφιμα, καρέκλες ,σκαμνιά, κουλουρόξυλο, τυπάρι, σίδερο, καντήλι, χερομύλι, ντουλάπες ,πουρέο, σιεριστιά, πιθάρια , σταμνιά για νερό ,τσουκάλια ,μπαούλα και το εικονοστάσι με τον ΄Αγιο Προστάτη της οικογένειας και πολλούς άλλους ΄Αγιους.

       Θα προσπαθήσουμε να σας μεταφέρουμε τη ζωή των ανθρώπων αυτών μέσα σε αυτό το χώρο και θα δούμε τη χρησιμότητα όλων αυτών των αντικειμένων που βρίσκονταν μέσα στο σπίτι.

 

ΛΑΪΚΕΣ ΡΗΣΕΙΣ

 

 

 

                                                   

 

                                                          ΛΑΙΚΕΣ   ΡΗΣΕΙΣ

 

-          Ο λόγος σου με  χόρτασε και το ψωμί σου φάτο.

-          Τα λόγια των πολλών κάνουν τον άνθρωπο λολό.

-          Απ΄όξω κούκλα και από μέσα πανούκλα .

-          Χριστός ανέστη ο Οβριός εχέστη κι μπε μες τον ασβέστη

            Κι από την τρομάρα του εφάνη η κωλάρα του

-          Το ένα του πόδι είναι στον λάκkο.

-          Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτα.

-          Με το δικό σου φάε και πιε, αλισβερίσι μην κάνεις.

-          Αν δεν μοιάζανε δε θα συμπεθεριάζανε.

-          Ευχή γονέων πάρε και στο βουνό ανέβα.

-          Ο Θεός να δώσει του Αβραάμ και του Ισαάκ τα καλά.

-           Να γεράσεις σαν τα ψηλά βουνά.

-          Εκύλισε ο τέτζερης και βρήκε το καπάκι.

-