"ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ-ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ"

                                                         

                  Καρναβάλι         -        Αποκριές στο Μεσαναγρό                                   

Η λέξη Καρναβάλι ,προέρχεται από τις λατινικές λέξεις «carrus navalis » ,που σημαίνουν ναυτικό αμαξίδιο .Και αυτό γιατί στις πομπές που γίνονταν κατά τη διάρκεια των Ελευσίνιων μυστηρίων ,για να μεταφερθεί το Ιερό Πέπλο της Αθηνάς στον Παρθενώνα ,παρήλαυνε ένα μικρό πλοίο με ρόδες ,στολισμένο με άνθη και καρπούς.   

     Οι μεταμφιέσεις πρωτοεμφανίζονται το 2.00π.Χ. στην Ασία. Αργότερα στο Βυζάντιο ,στην Ευρώπη , όπου η αποκριά   έπαιρνε πάνδημο χαραχτήρα. Η συνήθεια αυτή από το 2^ο αιώνα μ.Χ. βρήκε αντίθετη την εκκλησία που τις  έβλεπε ειδωλολατρικές. Από τα κείμενα βλέπουμε ότι μεταμφιέζονταν  άνδρες σε γυναίκες ,γυναίκες σε άνδρες ,φτωχοί σε πλούσιους ,άλλοι σε ζώα και ενοχλούσαν τους περαστικούς.

    Τα κυριότερα χαρακτηριστικά   του καρναβαλιού είναι το κέφι, η φαντασία, το παιχνίδι. Πολλές πόλεις είναι διάσημες για τις καρναβαλικές εκδηλώσεις .Ρίο Τζανέιρο ,στη Βραζιλία, Βενετία, Μαϊάμι  και στην Ελλάδα το καρναβάλι της Πάτρας.

      Στο  Μεσαναγρό έδωσαν στην αποκριά ένα ξεχωριστό νόημα. Οι μέρες αυτές ήταν ευκαιρία  να ξεδώσουν από τον καθημερινό μόχθο Συνήθως ντύνονταν τα Σαββατοκύριακα «Καμουζέλες». Το τελευταίο Σαββατοκύριακο πριν την Καθαρή Δευτέρα μικροί και μεγάλοι ,άνδρες και γυναίκες φορούσαν κάτι διαφορετικό για να γίνονται αγνώριστοι .Δεν υπήρχαν τα σημερινά μέσα, αλλά είχαν  τον τρόπο να αυτοσαρκάζονται και να προκαλούν γέλιο. Γύριζαν το χωριό παρέες-παρέες ,κρατώντας κουδούνια, μπαστούνια ,ξύλα και διασκέδαζαν τον κόσμο.

     Την τελευταία Κυριακή ,οι οικογένειες μαζεύονταν σε ένα σπίτι και εκεί όλοι μαζί έτρωγαν ,διασκέδαζαν μέχρι τις 12 η ώρα τα μεσάνυχτα και μετά συνέχιζαν  με νηστίσιμα .Κάθε νοικοκυρά έφτιαχνε κάτι διαφορετικό και το τραπέζι ήταν ξεχωριστό.

    Την Καθαρή Δευτέρα , ημέρα σωματικής και πνευματικής κάθαρσης ,συνέχιζαν το γλέντι ‘εξω από το χωριό  και ιδιαίτερα στον ΄Αγιο Θωμά. Σήμερα κάποια ΄εθιμα διατηρούνται και κάποια συνεχίζονται.

"Η ΣΑΝΤΟΥ, Η ΜΑΝΤΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΠΠΑΡΟΚΕΦΑΛΗ"

                                                                 

                                             Η Σαντού , η Μαντού και Η Καππαροκέφαλη………

Στο χωριό, τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι ήταν προληπτικοί, φοβόντουσαν τα στοιχειά ,τις ανεράδες και κάθε τι που τους προκαλούσε δέος. Ακόμη και σήμερα ορισμένα πράγματα, σώζονται από γενιά σε γενιά .

    Τα καλοκαίρια , όταν κόντευε ο θερισμός , οι χωριανοί έκλειναν τα σπίτια τους , έπαιρναν μαζί τους ότι χρειάζονταν ,γιατί κοιμόντουσαν τα βράδια στα χωράφια ,κάτω από το φως των αστεριών. Πόσες νύχτες δεν κοιμηθήκαμε στα χωράφια….΄Ολη η οικογένεια ,ακόμη και τα μωρά. ΄Εξω μαγειρεύανε ,τρώγανε και έξω για πολλές μέρες ήταν το σπιτικό τους.

    Όταν πλησίαζε το βράδυ ,οι γονείς καθάριζαν ένα μέρος ,έβαζαν από κάτω αποκάλαμη ,έστρωναν τις στρωσιές  και γύρω γύρω έβαζαν δεμάτια από σιτάρι. Στο χώρο αυτό κοιμόταν όλη η οικογένεια. Πριν κοιμηθούνε επαναλάμβαναν κάποια πράγματα ακαταλαβίστικα για μας τους μικρούς. ΄Ηταν κάποια λόγια που πίστευαν ότι αν τα έλεγαν, προφύλασσαν την οικογένειά τους από τα συρμούμενα (φίδια ,οχιές, σκορπιούς, αράχνες) και τα κακά της νύχτας ( ανεράδες ,λαϊκά,).

   Τα λόγια που έλεγαν ήταν.

«΄ Αϊ –Γιώργη ,δίσανδρε και τρίσανδρε ,δέσε και χαλίνωσε  τα συρμούμενα της γης .

Τον όφιο και την όχεντρα, το σκορπιό και τη σκολόπετρα ,τα φοβερά της νύχτας ,τη Σαντού ,τη Μαντού  και την Καπαροκέφαλη ,μέχρι να βγει ο ήλιος ,πέντε πενταρόξυλα και δεκαοχτώ καλάμια.».

  Έτσι πίστευαν ότι ξόρκιζαν τα πάντα και κοιμόντουσαν ήσυχοι. ΄Ελα όμως που καμιά φορά ,ιδίως οι σκορπιοί ,που βρισκόντουσαν παντού ,τους τσιμπούσαν ,τότε τα λόγια ή δεν τα είπαν καλά... ή κάτι ξέχασαν.΄.........

     Αξέχαστα χρόνια, αξέχαστες εποχές….

" Η ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ ΕΦΥΓΕ ..ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ"

                                                             

                                                 Τσικνοπέμπτη

      Στο μέσο της κρεατινής εβδομάδας της Σαρακοστής ,βρίσκεται η Τσικνοπέμπη ,που καταναλώνεται μεγάλη ποσότητα κρέατος εν όψει της νηστείας της Σαρακοστής.  Βασικό χαρακτηριστικό  της γιορτής είναι το ψήσιμο, « τσίκνισμα» κρέατος στα κάρβουνα . Σύμφωνα με την παράδοση , όλοι , ακόμη και οι φτωχοί , πρέπει να ψήσουν κρέας με λίγο λίπος , ώστε η τσίκνα να γεμίσει την ατμόσφαιρα.

           Οι αποκριές κρατούν 3 εβδομάδες .Η πρώτη λέγεται «προσφωνέσιμη» ,γιατί προσφωνούσαν , διαλαλούσαν στα χωριά τον ερχομό της αποκριάς. Η δεύτερη είναι η  «κρεατινή» , επειδή έτρωγαν κρέας και η τρίτη  η « τυρινή  ή τυροφάγος», γιατί έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα.

      Παλιά το γλέντι της ημέρας γινόταν στα σπίτια. Μαζεύονταν όλοι οι φίλοι και συγγενείς , έψηναν και γλεντούσαν. Σήμερα τα πράγματα άλλαξαν. Οι ταβέρνες έχουν την τιμητική τους. Πού να βρεις τραπέζι αν δεν έχεις κλείσει …

           Καλή Τσικνοπέμπτη λοιπόν και σ΄αυτούς που θα βγουν  και σ΄αυτούς  που θα μείνουν σπίτια τους. Διασκεδάστε, χορέψτε, τηρήστε το έθιμο ,αλλά με μέτρο .

                                Καλά να περάσετε όλοι.

"ΑΝΑΣΚΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ'

                                                                     
                                                             

ΑΝΑΣΚΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟ

    ΡΟΔΙΤΙΚΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ –ΡΟΔΙΑΚΗ  22-9-1930-ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΣ –ΣΚΙΑΔΙ

   Είναι δύο χρόνια τώρα, και το αυτοκίνητο ,ανήμερα της Παναγιάς (Γενέθλια 8 του Σεπτέμβρη ).Βλέποντας στον χάρτη  το Σκιάδι κοντά στον Μεσαναγρό και ξέροντας ότι πάει το αυτοκίνητο σκέφτηκα πως θάταν εύκολα να προσκυνήσουμε την Παναγιά Σκιαδενή.

  Από Λαχανιά περνώντας ανηφοριές και κατηφοριές , μέσα στην ατέλειωτη ηρεμία μιας λαγκαδιάς μ΄ανάρια δέντρα ,που δεν έρχεται να σιγοταράξει παρά το πέταμα κάποιου πουλιού. Πριν από το χωριό΄ο δρόμος ,που τον χειμώνα πέφτει , στενεύει και αγριωποί γκρεμνοί χάσκουν στο πλάι μας, Μα να σε  λίγο ,ύστερα από το ξανακτισμένο ξωκλήσι Αγία Σοφία προβάλλει ολόασπρος ,σκαρφαλωμένος πάνω σε ύψωμα , ο Μεσαναγρός, με τον χαριτωμένο μύλο του που λες και μας καλωσορίζει με τα φτερά του ,συμβολίζοντας την ανυπόκριτη φιλοξενία των Μεσαναγρενών (380 υψόμετρο).

  Εφτάσαμε κατά την μίθα δηλαδή σε απόσταση με το αυτοκίνητο 25 λεπτών από τη Λαχανιά.

     Τα σπιτάκια του ψηλού αυτού χωριού με τον ολοκάθαρο αέρα,χτισμένο όπως είναι πάνω στο βουνό, μου φαίνονταν πιο πολύ σαν αετοφωλιές , παρά σαν κατοικίες ανθρώπων. Και θυμήθηκα τι είχε  γράψει ο V,Cuerin  για τον Μεσαναγρό ,πως οι Τούρκοι μόνο κάμποσα χρόνια μετά την κατάληψη της Ρόδου 1523, κατορθώσανε να ανακαλύψουν το κρυσφύγετόν του και έτσι οι Μεσαναγρενοί εγλύτωσαν σ΄¨ολο αυτό το διάστημα τους φόρους.

    Η απομάκρυνσή τους όμως από τα κέντρα του πολιτισμού δεν μου φαίνεται να επηρέασε καθόλου την ευγένεια του ψυχικού τους κόσμου. Τους εμακάριζα γιατί ζούσαν τόσον πλησίον της φύσης , σαν διάμεσα όντα μεταξύ του φυσικού και ζωικού βασιλείου και δεν τους δίνονταν η ευκαιρία να γνωρίσουν τόσες αδυναμίες και μικρότητες που δημιουργεί η ανθρώπινη ματαιοδοξία.

                                            Κ.Ν. Κωνσταντινίδης 

                               Ροδιακή22-9-1930  Αρ.Φύλλου 1147

ΓΙΑΤΙ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΚΑΤΑ ΚΑΙΡΟΥΣ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕςΣ"

                                                                   

ΓΙΑΤΙ  ΣΤΑ  ΒΟΥΝΑ  ΚΑΤΑ  ΚΑΙΡΟΥΣ  ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΝΤΑΙ  ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕΣ

(ΕΡΓΑΣΊΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΖΑΓΟΡΙΑΝΟΥ - ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ)

Αρχικά, σημασία έχει ότι οι χιονοστιβάδες παρατηρούνται σε μέρη όπου τα χιόνια είναι μόνιμα. Αυτό σημαίνει ότι το χιόνι χωρίζεται σε στρώματα. Χαμηλά είναι το “παλιό” χιόνι και ψηλά το “νέο”, κάθε χρόνο προστίθεται ένα νέο στρώμα χιονιού. Οι χιονοστιβάδες συμβαίνουν όταν τα “χαμηλά” στρώματα του χιονιού δεν μπορούν να συγκρατήσουν τα “ψηλά”.

Αυτό συμβαίνει λόγω του ότι το χιόνι γίνεται πάγος. Και για αυτό υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι. Η ζέστη και η πίεση των ψηλότερων στρωμάτων του χιονιού.

Ας δούμε τον πρώτο, η ζέστη. Αν μετά την περίοδο των χιονοπτώσεων ακολουθήσει ένα ζεστό καλοκαίρι το χιόνι θα αρχίσει να λιώνει, όχι μόνο η επιφάνειά του αλλά και το εσωτερικό του. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το λιώσιμο στο εσωτερικό. Μέρος του νερού παγιδεύεται στα στρώματα του χιονιού. Όταν λοιπόν ξαναέρθει ο χειμώνας το παγιδευμένο νερό θα σχηματίσει πάγο.

Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε τον αντίθετο ακριβώς λόγο από την πρώτη. Αντί για ένα ζεστό καλοκαίρι έχουμε ένα κρύο χειμώνα με πολλές χιονοπτώσεις. Λόγω των πολλών χιονοπτώσεων αυξάνεται το βάρος του χιονιού στα “ψηλά” στρώματα. Αυτό αυξάνει την πίεση στα “χαμηλά στρώματα μετατρέποντας το χιόνι σε πάγο. Αντίστοιχο φαινόμενο είναι όταν φτιάχνεται μια χιονόμπαλα και αρχίζετε και την πιέζεται. Η χιονόμπαλα θα αρχίσει να σκληραίνει. Αυτό συμβαίνει γιατί το χιόνι αρχίζει και χάνει τη δομή του και μετατρέπεται σε πάγο σιγά-σιγά.

"ΤΑ ΓΚΡΕΜΙΣΜΕΝΑ ΣΠΙΤΙΑ"

                                                                     

ΤΑ ΓΚΡΕΜΙΣΜΕΝΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΩΝ ΑΥΣΤΡΑΛΩΝ  ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΣΑΝΑΓΡΕΝΩΝ ΠΟΥ ΔΙΑΜΕΝΟΥΝ ΣΤΗ ΡΟΔΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ

         Ο ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΣ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ!!!!!!!!!!!

Οι Μεσαναγρενοί  μετανάστες έχουν βοηθήσει το χωριό με πολλούς τρόπους και γι αυτό τους ευχαριστούμε. Πολλοί από αυτούς και ιδιαίτερα οι Αυστραλοί ,έρχονται τακτικά στο χωριό ,έχουν  φτιάξει τα σπίτια τους , έχουν τακτοποιήσει τις περιουσίες τους και τα καλοκαίρια τους αρέσει να μένουν.

  Όταν έρχονται στο χωριό και βλέπουν ορισμένα πράγματα παραπονιούνται και ζητούν  να βελτιωθούν. ¨Ένα μεγάλο πρόβλημα στο χωριό είναι τα εγκαταλελειμμένα σπίτια ,που έχουν πέσει , παραμένουν ερείπια και χαλούν την όψη του χωριού. Αυτά τα σπίτια πρέπει να καθαριστούν  και να πεταχτούν τα μπάζα .Και γεννάται το ερώτημα. Ποιος θα τα καθαρίσει… Πρώτος υπεύθυνος ο ιδιοκτήτης ,αλλά αυτός λείπει στην Αυστραλία. Δεύτερος ο Δήμος. Ο Δήμος όμως μπορεί να τα καθαρίσει ,αλλά πρέπει να ειδοποιηθεί ο ιδιοκτήτης (άντε να τον βρεις) και αν τα καθαρίσει ο Δήμος  πρέπει  να στείλει τον λογαριασμό στην Αυστραλία, σε σπίτια που εμπλέκονται πολλοί ιδιοκτήτες. Πραγματικά μεγάλο πρόβλημα…..

  Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που δεν είναι στην Αυστραλία ,έλα ντε, και μένουν στη Ρόδο ,αλλά αδιαφορούν . Αυτούς εύκολα μπορεί να τους εντοπίσουν , να ειδοποιηθούν και αν αδιαφορήσουν να τα καθαρίσει ο Δήμος και να τους στείλει στο Δημόσιο Ταμείο. Δυστυχώς ορισμένες γειτονιές μοιάζουν με βομβαρδισμένο τοπίο και δεν χρωστούν τίποτα οι γείτονες να υφίστανται  τη θέα, φίδια το καλοκαίρι και πολλές φορές  και κίνδυνο για ατυχήματα.

                                         ΠΡΟΤΑΣΗ

1)    Το Τοπικό συμβούλιο και οι φορείς του χωριού να καταγράψουν τα σπίτια που είναι γκρεμισμένα και τα σπίτια που είναι επικίνδυνα  να προκαλέσουν ατυχήματα. Απαιτείται επίσκεψη Μηχανικών του Δήμου, που γραπτά θα βεβαιώνουν  την επικινδυνότητα του κάθε σπιτιού .

2)    Να ειδοποιηθούν όλοι οι ιδιοκτήτες ,τόσο αυτοί που διαμένουν στη Ρόδο ,όσο και αυτοί που διαμένουν στο εξωτερικό εγγράφως και να τονιστούν οι συνέπειες του νόμου.

Παράκληση σε όλους. Φροντίστε να καθαρίσετε τα σπίτια σας που είναι γκρεμισμένα .Είναι μια πράξη αλληλεγγύης απέναντι στους γείτονές σας ,απέναντι στο χωριό  ,που πιστεύω ότι «αγαπάτε» ,έτσι λέμε όλοι .

Αύριο θα λειτουργήσει το μουσείο που με προσπάθειες 30 ετών φτιάξαμε και οι επισκέπτες μας να βλέπουν αυτή την εικόνα ……

  Ο ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΣ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ!!!!!!!!!!

"ΟΙ ΙΕΡΟΨΑΛΤΕΣ"

                                                             

                                                 ΟΙ  ΙΕΡΟΨΑΛΤΕΣ

Οι Ιεροψάλτες είναι απαραίτητοι βοηθοί του Ιερέα , για να τελεστεί η Θεία λειτουργία.  Χωριανοί που διέθεταν  καλή φωνή και κατείχαν το τυπικό έψαλλαν στο χωριό. Κάποιοι μάλιστα παρακολούθησαν και μαθήματα  Βυζαντινής Μουσικής  και ήταν οι καλύτεροι. Οι περισσότεροι ήταν πρακτικοί ,όπως γινόταν τότε σε όλα τα επαγγέλματα.

   Από μικρά παιδιά προσπαθούσαμε να μάθουμε την ψαλτική. Τόσο στο σχολείο ,όσο και στο Κατηχητικό ο παπάς ,μας μάθαιναν να ψάλλουμε .Κάθε Κυριακή τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου  έπρεπε να πούμε  τον Απόστολο ,το Πιστεύω και το Πάτερ ημών. Όλα αυτά έπρεπε να τα ξέρουμε απέξω . Τα παιδιά που είχαν καλή φωνή ,πήγαιναν στο αναλόγιο ,δίπλα από τους ψαλτάδες και παρακολουθούσαν και έψαλλαν και αυτά.

   ¨Ετσι σιγά σιγά μάθαμε αρκετά πράγματα και πολλές φορές αντικαθιστούσαμε τους ψαλτάδες όταν έλειπαν. Ήταν τόση η αγάπη μας στα συμβαίνοντα στην εκκλησία , που μαθαίναμε ψαλμούς, τροπάρια απέξω. Εκείνο  που θέλαμε όλοι να πούμε ήταν το Άσπιλε …που λέγεται στον Ακάθιστο Ύμνο. Βιβλία δεν υπήρχαν, για να μπορούμε να τα διαβάσουμε και να τα πούμε στην έκκλησία και αναγκαζόμασταν να τα μαθαίνουμε . Αν περίμενες να σου  δώσει το Βιβλίο ο ψάλτης για να πεις το Άσπιλε… δε θα το΄λεγες ποτέ ,γιατί κάποιο παιδί που το ήξερα απ΄έξω είχε πάρει θέση να το πει.

  Σας αναφέρουμε ονόματα ψαλτάδων που έψαλλαν στον Ιερό Ναό Ταξιαρχών.

Σάββας Κουμπής, Γιώργος Παπαβασιλείου , Γιώργος Ματθαίος,  Γιάννης Ματθαίος, Στυλιανός Κακός, Μιχαήλ Παπαντωνίου, Χαράλαμπος Λάμπρου, Κοσμάς Κακός, Μιχαήλ Ξίπας, Ματθαίος Σταματάκης, Μαυρουδής Αθανασάς, Φίλιππος Παπαδημητρίου, Μιχάλης Πιζήμολας

' Η ΣΦΕΝΤΟΝΑ"

                            

   

                                                 Η  ΣΦΕΝΤΟΝΑ

         Η Ιστορία της σφεντόνας  ξεκινάει  από τα πολύ παλιά χρόνια .Η σφεντόνα ήταν ένα μικρό όπλο για τα παιδιά. Σχεδόν όλα τα παιδιά είχαμε σφεντόνες  ,αν και ό δάσκαλος  τις απαγόρευε ρητά. Πολλές φορές μας τις φτιάχνανε οι μεγαλύτεροι ,αλλά και εμείς τα καταφέρναμε.

         Τα υλικά απλά , αλλά δύσκολα να βρεθούν και ιδίως το λάστιχο. Χρειάζονταν το λάστιχο ,συνήθως από το εσωτερικό του λάστιχου του αυτοκινήτου, λίγο δέρμα που εκεί βάζαμε την πέτρα και το ξύλο . Το ξύλο για να φτιαχτεί χρειαζόταν μαεστρία και προτιμούσαμε το ξύλο της   Αστρακιάς        . Αφού το κόβαμε ,το φτιάχναμε να πάρει το κατάλληλο σχήμα ,το δέναμε , το ζεσταίναμε και το αφήναμε να ξεραθεί.

      Μετά ξεκινούσε η συναρμολόγηση. Δέναμε τα λάστιχα στο ξύλο και στη δερμάτινη θήκη που βάζαμε τις πέτρες και η σφεντόνα μας ήταν έτοιμοι. Κάναμε και δοκιμές. Ορίζαμε στόχους και προσπαθούσαμε να κανέψουμε ( σημαδέψουμε) και έτσι προσπαθούσαμε να διορθώσουμε τις ατέλειες.

      Το κυνήγι των πουλιών ήταν δύσκολο. Έπρεπε να περιμένεις ώρες  κάτω από δέντρα ή κρυμμένος κοντά σε ποταμάκια που είχαν νερό , να έχεις πολλές πέτρες στην τσέπη  και να σημαδεύεις καλά. Τις περισσότερες φορές  αποτυγχάναμε και μόνο οι καλοί σημαδευτές κάτι έκαναν.

      Γίνονταν και αγώνες σκοποβολής  σε μέρη που δεν μπορούσε  να μας αντιληφθεί ο Δάσκαλος. Πάντα προσέχαμε όταν κτυπούσαμε με την σφεντόνα ,αλλά καμιά φορά γίνονταν και ατυχήματα. Ε! τότε επενέβαιναν οι μεγαλύτεροι μας έπαιρναν τις σφεντόνες και άντε πάλι από την αρχή.

     Σήμερα κανένας δεν ασχολείται με την σφεντόνα . Η εξέλιξη έφερε καινούρια πράγματα ,πιο εύκολα ,έτοιμα και εύχρηστα και έτσι η σφεντόνα ξεχάστηκε.