Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΕΙΜΝΗΣΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ ΜΑΣ Ι.ΜΠΙΛΛΗ

 

                                                        

                                                              Α΄ ΜΕΡΟΣ

Το χωρίον Μεσαναγρός κείται επί οροπεδίου του όρους Σκιάδι, υπό υψομετρικήν από θα­λάσσης κλίμακα 379 μ., ΝΔ του Βάτι, προς Δ με το Γεννάδι και προς Β με την Κατταβιά. Απέχει 83 χλμ. από την πόλη της Ρόδου. Αι οικίαι του χωρίου μικραί και μονώροφοι, πλαισιούμενοι από εκ­πάγλου καλλονής φυσικά διαζώματα, σαν τις αετοφωλιές, θεώμεναι από μακρόθεν, προκαλούν εις τον επισκέπτη όλως ιδιάζουσα φαντασμαγορίαν. Το όνομά του προήλθε εκ του ετυμολογικού Αγρός, Αναγρός, Καταγρός, Μεσαναγρός. Το χωρίον τούτο από της δομήσεώς του, των κατοικιών του και της συνθέσεως αυτού εις ζώντα αυτοτελή συνοικισμό, έφερε το όνομα Μεσαναγρός. Οι πρώτοι οικιστές υπήρξαν οι βασιλείς Πάγκουλος, Αλέξανδρος και Άσαλλος, των οποίων εχρησί­μευε ως θερινή διαμονή, λόγω των εξωραϊσμένων με δένδρα, λουλούδια κτημάτων και αγρών, κα­τόπιν δε εγκαταστάθηκαν μονίμως μετά την καταστροφή των συνοικισμών Κιάουλα, Ευγάλες, Πή­μαχο και πολλών άλλων. Πότε ιδρύθη ο συνοικισμός αυτός, μας είναι άγνωστο. Εκ πολλών, όμως, ενδείξεων προκύπτει ότι η χρονολογία της συστάσεώς του ανάγεται εις προχριστιανικούς χρόνους. Μαρτυρείται περιτράνως από το κατά το έτος 1474 υπό του Μεγάλου Μαγίστρου ΒΑTTISTA ORSINI εκδοθέν διάταγμα, κατά το οποίον οι κάτοικοι του Μεσαναγρού ήταν υποχρεωμένοι να κα­ταφεύγουσι στο φρούριον της Κατταβιάς. Από ένα κιβώτιο τέχνης του 5ου αιώνα τηρούμενον εις την εντός του χωρίου παλαιοτάτην εκκλησίαν Κοίμηση της Θεοτόκου, εξ αγγείων και ληκύθων προχριστιανικής εποχής, εντός των οποίων υπήρχε τέφρα των καιομένων νεκρών, όπου σε ένα εξ αυτών υπάρχει έξωθεν επιγραφή με όνομα Αργυρή. Ο Μεσαναγρός είναι χωρίο ιστορικό, προνο­μιούχο, διότι κατείχε εξέχουσα θέση μεταξύ των άλλων γειτονικών χωριών Ευγάλες, Θα, Αϊφανιά και Πήμαχο και απόδειξη είναι ότι τα άλλα χωριά έχουν καταστραφεί από επιδρομές και ο Μεσανα­γρός επέζησε. Το κλίμα είναι υγιεινόν με ψυχρό χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι. Την Κοίμηση της Θεοτόκου επεσκέφθη κατά το έτος 1947 ο καθηγητής Αρχαιολογίας κ. Ορλάνδος, όστις επέδειξεν ιδιαίτερον ενδιαφέρον δια το κιβώτιον, το βαπτιστήριον, δια μία εικόνα παριστάνουσα τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, φιλοτεχνιθείσαν το έτος 1850. Ο έξωθεν χώρος εχρησιμοποιείτο ως νεκρο­ταφείον ως το έτος 1920. Η εκκλησία είναι του 3ου αιώνα μ.Χ.