"ΟΙ ΠΑΝΑΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ-1ο ΜΕΡΟΣ"

                                                                

                             ΟΙ ΠΑΝΑΓΙΕΣ  ΤΟΥ ΜΕΣΑΝΑΓΡΟΥ

    Ο  Μεσαναγρός  είναι το χωριό με τις περισσότερες εκκλησιές  και μοναστήρια ,16 τον αριθμό. Μπορεί  να θεωρηθεί ιερός τόπος ,τόπος βαθιά θρησκευόμενων ανθρώπων , που η αγάπη τους στα Θεία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πρέπει να χαρακτηριστεί ιερός ,γιατί εκτός από τις 16 εκκλησιές και μοναστήρια ,γύρω από τον οικισμό υπάρχουν  πολλές Παλαιοχριστιανικές βασιλικές . Χαρακτηριστικά ο Αρχαιολόγος Ιωάννης Βολανάκης αναφέρει. « Ο μεγάλος αριθμός των Παλαιοχριστιανικών μνημείων που έχει επισημανθεί στην περιοχή του Μεσαναγρού, υποδηλοί ότι ο οικισμός  βρισκόταν σε μεγάλη ακμή. Σε έξι διαφορετικές θέσεις υπήρχαν ΔΈΚΑ συνολικά Παλαιοχριστιανικές βασιλικές» .

    Αυτές είναι – 1) Της Αγίας Βαρβάρας

2)      Αγίου Νικολάου

3)      Τιμίου Σταυρού ή Αγίου Ιωάννου

4)      Κοίμησης της Θεοτόκου( 3 Βασιλικές)

5)      Πεντάθυρα

6)      Στις Ζωπές

7)      Αγίου Μηνά

8)      Σωτήρα,Παλαιόκαστρο

9)      Χιονιά

10)  Πατέλες

Από τις 16 εκκλησιές , οι 3 είναι αφιερωμένες στη Παναγιά , στη Μεγαλόχαρη ,στη Μητέρα όλου του κόσμου, όπως λένε οι Μεσαναγρενοί .   Είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου , η Παναγιά Σκιαδενή και η Ζωοδόχος Πηγή ή Πλημμυριανή.

                                                               

                      

                                              Η Κοίμηση της Θεοτόκου ή Πανωεκκλησιά

      Η Κοίμηση της Θεοτόκου   ,Παλαιοχριστιανική εκκλησιά του 13^ου αιώνα , είναι κτισμένη σε ερείπια Παλαιοχριστιανικής του 5^ου αιώνα   και   στον ίδιο χώρο υπάρχει άλλη του 3^ου αιώνα. Ο γύρω χώρος υπήρξε και νεκροταφείο . Μετά από ανασκαφές που έγιναν  ,η εκκλησία έχει συντηρηθεί και υπάρχουν και αρκετά ψηφιδωτά. Η αγάπη , η πίστη και ο σεβασμός στην Παναγιά  ,είναι παροιμιώδης . Δεν υπάρχει στιγμή της ζωής των Μεσαναγρενών , που να μην αναφέρεται στην Παναγιά. Στις χαρές και στις λύπες  ,στις αρρώστιες     ,στον πόνο , στην προσμονή ,στην ελπίδα ,η λέξη που κυριαρχεί είναι « Παναγιά μου »  

    Λειτουργείται από 1 έως 23 Αυγούστου ,αλλά σε καθημερινή βάση είναι ανοιχτή για τους επισκέπτες. Στη χάρη της είναι κατάμεστη από κόσμο ,που δεν χωρεί μέσα στην εκκλησιά και καταλαμβάνει και την μικρή πλατεία του χωριού. Οι Μεσαναγρενοί  της Ρόδου ,αλλά και πολλοί ξενιτεμένοι ,το δεκαπενθήμερο του Αυγούστου  κατακλύζουν το χωριό ,για να προσκυνήσουν τη χάρη της. Η αρτοκλασία τόσο στον εσπερινό όσο και στη Θεία Λειτουργία ,γίνεται στη μικρή πλατεία που υπάρχει έξω από την εκκλησιά .Τα τελευταία χρόνια με την έλευση του Παπα- Αγαθάγγελου , την παραμονή της γιορτής ,ψάλλονται τα εγκώμια της Παναγίας και γίνεται περιφορά του Επιταφίου σε μέρος του χωριού.

         Τα προηγούμενα χρόνια   ο γιορτιάρης΅, δηλαδή ο  νοικοκύρης που είχε το εικόνισμα της Παναγιάς σπίτι του   και η οικογένειά του γιόρταζε αυτή τη γιορτή , ανήμερα  έκανε τραπέζι μετά την εκκλησία και καλούσε τις αρχές του χωριού ,Παπά ,Δάσκαλο ,Πρόεδρο ,συγγενείς .φίλους και πολλές φορές και όλο το χωριό. Στο Μεσαναγρό κάθε σπίτι είχε τον προστάτη ¨Αγιο  και  ο Γιορτιάρης  έπαιρνε στην εκκλησία αρτοκλασία ,πρόσφορο ,λάδι ,κρασί  ,κεριά και ήταν μεγάλη τιμή να φιλήσεις τον άρτο που ευλογούσε ο Παπάς ,πράγμα που έδειχνε ¨ότι ήσουν ο γιορτιάρης. Πολλές φορές την παραμονή ή ανήμερα της γιορτής γινόταν γλέντι. Η εκκλησιαστική Επιτροπή για να μαζέψει χρήματα  την ώρα του χορού τηρούσε το έθιμο που λέγεται  ” Κούπα΅ . Καθώς χόρευαν ,ένας Επίτροπος κρατούσε ένα βαθύ πήλινο πιάτο ,την Κούπα  και φώναζε  ΅Κούπα ,΅κάθε φορά που άλλαζε ο πρώτος χορευτής. Ο πρώτος που έσερνε τον χορό , έπρεπε να ρίξει χρήματα μέσα στην κούπα. Οι πρώτοι χορευτές άλλαζαν  συνέχεια και  η κούπα γέμιζε προς τέρψιν της Εκκλησιαστικής Επιτροπής.

    Σε κάθε λέξη ,σε κάθε καημό ,σε κάθε κίνδυνο, αρρώστια ,η πρώτη λέξη που έβγαινε από τα χείλη των Μεσαναγρενών ,ήταν  Παναγιά μου. Πολλές φορές όλα αυτά γίνονταν τραγούδι ,στίχος ,που έκφραζε την επιθυμία του ζητούντος.

                    Ω Παναγιά μου  Δέσποινα το θαύμα σου να  κάμεις

                    Κάθε ανθρώπου που πονά τον πόνο του να γιάνεις.

Η αγάπη της μάνας στα παιδιά της και η επιθυμία της να έχουν την Παναγιά προστάτιδα ,εκφραζόταν στους παρακάτω στίχους.

      

                     Ω Παναγιά μου Δέσποινα με τα χρυσά καντήλια

                     Να βλέπεις τα παιδάκια μου να σου τα κάμω χίλια..

Ο καημός της μάνας για τα ξενιτεμένα παιδιά της  και η προστασία από την Παναγιά που επιζητούσε  ,φαίνεται παρακάτω.

                     Ω Παναγιά μου Δέσποινα πούσαι  στα ψηλωμένα

                     Και βλέπε τα παιδάκια μου πούναι μακριά στα ξένα.

¨Όταν γινόταν γλέντι τη γιορτή της Παναγιάς  τραγουδούσαν.

                     Ω Παναγιά μου Δέσποινα έβγα που το στασί σου

                     Να δεις χαρές που γίνονται έξω από την αυλή σου.

¨Ένα  άλλο όνομα  που έδιναν οι Μεσαναγρενοί στην Παναγιά ήταν «Καθολική». .Πολλές κοπέλες του χωριού ,έφεραν αυτό το όνομα.

                      Ω Παναγιά Καθολική πούσαι μες στο χωριό μου

                      Θέλω προστάτης να γενείς και μένα των παιδιών μου.

       

                 …………………………………………………………………..

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ........